“Die allereerste heftige verliefdheid, zo rond je 14de, is iets dat je als mens vaak ingrijpend verandert. Je kan het zien als een overgangsfase naar volwassenheid. Tot dan ben je vaak alleen maar door je ouders of je vrienden bevestigd in wie je bent." Tekst Margot Kennis voor Libelle
Rika Ponnet: "Die allereerste heftige verliefdheid, zo rond je 14de, is iets dat je als mens vaak ingrijpend verandert. Je kan het zien als een overgangsfase naar volwassenheid. Tot dan ben je vaak alleen maar door je ouders of je vrienden bevestigd in wie je bent. En dan, plots, is daar iemand die jou als ‘die ene', ‘die ware' beschouwt. Die speciale erkenning geeft je eigenwaarde vaak een flinke boost. Maar dat heeft natuurlijk ook een keerzijde: mensen die een heel sléchte eerste liefdeservaring hebben meegemaakt, dragen dat vaak een leven lang mee in hun liefdesrelaties. Om maar te zeggen dat die allereerste verliefdheid vaak diepe groeven nalaat."
Is dat ook waarom sommigen later in hun leven terugkeren naar hun eerste liefde?
"Ja, al is het vandaag ook gewoon een pak makkelijker geworden. Vroeger moest je al bijna een detective inhuren om iemand uit je verleden op te sporen. Maar met de sociale media ben je vandaag vaak maar één muisklik van je jeugdliefde verwijderd. In veel gevallen is het ook niet die persoon zelf die ons aantrekt, maar het gevoel dat die persoon - voor de eerste keer - bij ons opriep. En een soort heimwee naar die zorgeloze periode in je leven: je bent nog jong, de wereld ligt aan je voeten en alles lijkt nog mogelijk. Niet toevallig grijpen veel mensen terug naar zo'n jeugdliefde op het moment dat ze opnieuw een nieuwe start willen maken, bijvoorbeeld na een moeilijke scheiding.
Zo'n eerste liefde krijgt vaak ook extra glans omdat het een onmogelijke liefde was. Omdat je ouders het verboden, bijvoorbeeld, of omdat een van jullie naar de andere kant van het land verhuisde. Mensen durven die eerste liefde daarom al eens gaan idealiseren. Het wordt een soort mentale vluchtroute, waar ze tijdens latere, kwakkelende relaties in hun hoofd naar terugkeren: ‘Ik ben niet gelukkig in deze relatie omdat ik de ware vroeger al ben tegengekomen.' Omdat externe omstandigheden de relatie hebben afgebroken, blijven ze op die ‘Wat als' kauwen: ‘Wat als die eerste liefde nooit was geëindigd?'"
Heeft zo'n nieuw lieven ingeblazen relatie ook kans op slagen?
"Dat kan, maar soms leidt het tot een teleurstelling. Als mens verander je doorheen je leven, door de dingen die je meemaakt. Daardoor kan het zijn dat je je, twintig jaar later, plots helemaal niet meer aangetrokken voelt tot die jeugdliefde. Maar ik hoor ook regelmatig van mensen bij wie zo'n hernieuwde relatie wel slaagt. Of dat eerste lief dan inderdaad ‘die ene ware liefde' was, daar geloof ik niet in. Maar iemands geloof in die andere als ‘de enige ware' kan wel een krachtige motor zijn voor een relatie: net omdat je zo hard wilt en gelooft dat die andere de ware is, maak je dat liefdesverhaal ook waar."