25 november 2019 Column
“Ik, een man van 36, was in mijn vorige relaties telkens heel heftig verliefd op mijn partner, maar het bleek nooit de juiste. Nu ben ik samen met iemand die ik ken uit mijn lagereschooltijd. Ik ben niet heftig verliefd, maar voel me wel veilig. Alles gaat als vanzelf. Ik zie haar graag, maar mis die gevoelens van verliefdheid.” Column voor Het Nieuwsblad Magazine
Ik krijg wel vaker de vraag of verliefdheid de basis is van een goede relatie. Meer nog: of een relatie een slaagkans heeft als die verliefdheidsgevoelens er niet zijn. De vraag toont vooral aan dat we er nog altijd van uitgaan dat er in relaties één juist scenario bestaat. Twee mensen ontmoeten elkaar, worden overspoeld door intense gevoelens van aantrekking en beginnen een relatie die doorgroeit richting liefde. De realiteit is dat elke relatie een uniek scenario heeft en we dan ook vooral die veelheid aan scenario’s, die uniciteit moeten valideren en omarmen. Simpel gezegd: wat voor jou werkt, werkt niet voor een ander en omgekeerd.
Zo stappen tal van mensen in een relatie vanuit verliefdheidsgevoelens en ervaren ze dat als de ‘juiste’ basis voor hen, maar doen minstens zoveel mensen dat vanuit initiële gevoelens van vriendschap, het maatje dat de minnaar of minnares wordt.
Bovendien – en dat lijkt me vooral belangrijk in jouw verhaal – hangt heel veel af van de definitie van verliefdheid en liefde. Die ervaren we op een geheel eigen manier en die definitie hangt nauw samen met onze eerdere ervaringen met liefde en intimiteit. Zo stel ik vast dat nogal wat mensen de intensiteit en heftigheid van emoties die samenhangen met verlatingsangst verwarren met verliefdheid. Ik herken dit ook bij jou.
Verliefdheid waarbij je jezelf verliest, vooral bezig bent met de aan- of afwezigheid van de andere, is een soort paniektoestand.Verliefdheid waarbij je jezelf verliest, vooral bezig bent met de aan- of afwezigheid van de andere, is een soort paniektoestand, een hechtingssysteem in overlevingsmodus dat maakt dat je overlevingsgedrag gaat vertonen. In jouw geval is dat bevriezen. Soms uit het zich als vluchten (de relatie beëindigen), of aanvallen (de andere belagen). Van verbondenheid is er geen sprake, wel van jagen en opgejaagd worden. De relatie die je nu hebt, draagt die verbondenheid wel in zich. Ze biedt je een veilig relatieklimaat waarin je jezelf kunt zijn en dus ook makkelijker in en bij jezelf kunt blijven. Dat erkennen en waarderen vergt een vorm van bewustzijn, het durven loslaten van de overtuiging dat alleen uitvergrote, aanjagende emoties die in wezen angst zijn ‘verliefdheid’ of ‘liefde’ zouden betekenen.