24 februari 2019 Column
Laurence (45) en Johan (47) zijn 23 jaar samen en hebben twee jongvolwassen dochters. Laurence heeft zes maanden geleden aan Johan verteld dat ze verliefd is geworden op haar yogaleraar en niet weet hoe het verder moet met hen. Johan heeft het een tijdje aangezien, maar ze komen er niet uit. Column voor Libelle
Laurence
Ik leerde Johan kennen via zijn zus die samen met mij verpleegkunde studeerde. Op ons afstudeerfeestje kwam hij mee, het klikte en we zijn een jaar later gehuwd. We kregen snel onze kinderen, wat ik goed vond, want ik wou graag jong moeder worden. Ik kan Johan niets verwijten: hij is een betrokken papa en man, wij hebben een goed huwelijk en ik zie hem nog altijd graag, maar wat ik voel voor Jens is zo sterk, dat kan ik met geen woorden omschrijven. Johan is altijd heel sportief geweest. Hij loopt al jaren marathons en combineert dat met een druk leven als ondernemer. Hij runt een keten van schoenenzaken en reist ook vaak naar het buitenland. Ik heb hem altijd bewonderd, maar ben wel vaak alleen geweest. Dat heeft emotioneel zijn tol geëist tussen ons. Onze seksuele relatie zat goed, we kunnen goed praten, maar de echte intimiteit, die was toch zoek. Ik zie ons vooral als een goed geöliede machine. De laatste jaren steekt het ‘Is dit het nu"- gevoel almaar vaker de kop op. Ja, alles is er, werkelijk alles, en toch voelde ik bij mezelf vaak een grote leegte. Een loopbaancoach raadde me aan wat dingen voor mezelf te gaan doen. Yoga was iets wat ik al lang wou proberen. Ik vond het aanvankelijk allemaal een beetje zweverig, maar gaandeweg merkte ik dat ik telkens enorm uitkeek naar de lessen en me nadien herboren voelde. Dat had zeker ook met Jens te maken, de leraar. Heel vaak bleven we nadien nog iets drinken. Jens ging op dat moment door een heel moeilijke periode. Hij was net alleen gaan wonen, zijn tweede echtscheiding, en worstelde met een enorm schuldgevoel,. De emotionele openheid die hij aan de dag legt was en is voor mij iets compleet nieuws. Ik kom uit een traditioneel gezin met een overbeschermende moeder en een zwijgzame, hardwerkende pa. Ik heb mijn vader nooit emotioneel gezien, net als Johan. Als hij het moeilijk heeft, gaat hij letterlijk lopen. Over gevoelens praten gaat heel moeilijk. Jens is daarin helemaal anders, een open boek. Ik ben voor hem gevallen als een blok. Hij genoot en geniet enorm van mijn gezelschap, maar zegt ook niet klaar te zijn voor een relatie. Onze band is uniek. Lang heb ik dit niet verborgen kunnen houden. Toen ik het Johan vertelde, was hij er het hart van in. Dat deed me veel, zijn verdriet zien. Sindsdien is hij vaker thuis. Hij kookt, brengt de kinderen weg, doet boodschappen. Ik vind zijn aanwezigheid heel fijn, maar soms ook moeilijk, omdat ik het niet gewoon ben. Het is allemaal erg verwarrend. Johan eist niets, maar ik zie wel hoe moeilijk het is, telkens ik naar de yoga ga. We hebben er de laatste tijd almaar vaker conflicten over en ik begrijp dat wel. Hij wil nu dat ik een keuze maak, omdat hij het niet meer trekt. Ik kan dat vandaag niet, kiezen en ook, er zit geen keuze. Ik denk niet dat ik met Jens een leven kan uitbouwen, maar ons contact opgeven lukt me echt niet. Het is zo verscheurend.
Johan
Toen ik Laurence leerde kennen, was ik heel snel overtuigd van het feit dat zij de vrouw van mijn leven was en tot op vandaag denk ik er nog altijd zo over. Ik zou met haar oud willen worden, maar zoals het nu loopt, voel ik dat het niet verder kan. Ik ben de afgelopen maanden vijf kilo afgevallen, slaap slecht en weet vaak met mezelf geen blijf, zeker als Laurence naar de yoga is en ze hem ziet. Tot op vandaag begrijp ik dat niet, hoe iemand zo slecht kan zijn om in te breken in een goede relatie, een stabiel gezin. Ik denk dat het voor hem ook een spel is, hij vooral geniet van de aandacht die hij krijgt van al die vrouwen in zijn lessen en het fantastisch vindt als hij vrouwen op hem verliefd kan laten worden. Ik ben er van overtuigd dat het een echte narcist is. Ik probeer dat Laurence ook te doen inzien, dat ze in haar ongeluk loopt, dat hij haar manipuleert en gebruikt, maar ze heeft daar geen oren naar. Ze zegt dat ze het gevoel heeft dat niemand haar ooit zo goed begrepen heeft, haar zo goed aanvoelt en ze dit wel zou willen opgeven, maar het gewoon niet kan, omdat het zo sterk is. Ik merk dat ook telkens als ze naar die lessen gaat, hoe ze daar volledig in opgaat, hoe hard dat ook trekt. Ik voel me dan telkens enorm slecht. In mijn omgeving zijn er velen die me gek verklaren, dat ik bij haar blijf. Dat ik me laat vernederen en beter zou moeten weten. Dat mochten zij in mijn geval zijn, ze haar al lang de buitenwacht hadden aangezegd en nog meer van die dingen. Maar, ik zie Laurence graag, merk ook dat zij het moeilijk heeft, zichzelf hierin verliest en vooral, ik ben er zeker van mocht hij haar met rust laten, alles opnieuw ok zou zijn. De laatste tijd hadden we ook al een aantal gesprekken over ons huwelijk, de laatste jaren. Ik heb dat altijd als goed en stabiel ervaren, ik ben ook bijvoorbeeld nooit vreemd gegaan, hoewel ik daar best veel gelegenheid voor had tijdens zakenreizen, maar dat heeft me nooit geïnteresseerd. Ik vond en vind mijn gezin het allerbelangrijkste en heb er ook alles voor over. Ik heb Laurence ook altijd beschermd tegen alles van het werk. Zo ben ik een aantal jaren geleden door een erg moeilijke periode gegaan, er waren zware investeringen nodig die toch een risico inhielden. In die periode ben ik meer en meer beginnen lopen en heb ik ook vaak marathons gelopen. Het zorgde ervoor dat ik de stress van het werk aankon en thuis er niet mee moest belasten. Nu we eindelijk vrij zijn, ook financieel ons op geen enkele manier zorgen moeten maken, van het leven kunnen genieten, meer samen kunnen gaan doen, komt zo een fout figuur roet in het eten strooien. Het erge is, ik kan er niets aan doen en net dat maakt me zo wanhopig. Dat ik het gevoel heb alleen maar te kunnen toekijken hoe die andere er plezier aan beleeft om mijn, ons leven kapot te maken.
Hoe het verder ging
De gesprekken met Laurence en Johan verlopen van bij aanvang heel rustig. Geen van beiden verwijt de ander iets. In de gesprekken gaat het immers altijd over Jens, volgens Johan de kern van hun probleem. ‘Zonder die Jens-figuur zag ons leven er hetzelfde uit als voorheen. Laurence is hier ook slachtoffer, blind als ze is voor zijn geraffineerde, manipulatieve manier van inpalmen." Als Laurence daarop antwoordt dat Johan veel te veel gefixeerd is op Jens, ontkent hij dat en ziet hij dat als het bewijs van hoe ze vastzit in zijn web van verleiding." Het is duidelijk dat Johan weg wil blijven van zijn relatie met Laurence en het probleem het liefst herleidt naar iets buiten hen. Als ze over Jens praten, hoeven ze het niet over hun huwelijk te hebben. Johan erkent dit. ‘Ik weet dat ik teveel met hem bezig ben. Maar ik begrijp niet dat mensen zo slecht kunnen zijn." Ik geef aan dat we over wat de andere doet geen controle hebben, wel over de manier waarop wij daarmee omgaan en hoe wat ons raakt, ons vooral iets leert over onszelf. Laurence pikt daarop in. ‘Ik weet dat ik bij Jens een deel van mezelf ben tegen gekomen dat nu pas tot leven komt. Ik ervaar het bijna als een puberteit, voor het eerst de liefde ontdekken." Dat kwetst Johan zichtbaar. ‘Wil je dan zeggen dat wat er tussen ons was, geen liefde was?" ‘Helemaal niet. Ik worstel hier zo hard mee. Ik wil niet weg bij jou, maar het wezenlijke dat ik voel bij Jens, wil ik ook niet meer kwijt." De daaropvolgende sessies hebben we het daar uitgebreid over. Zo wordt het duidelijker dat Johan en Laurence bijzonder weinig van zichzelf lieten zien. Vooral bij Johan is dat een constante: het niet delen van een belangrijk deel van zijn gedachten en gevoelens. ‘Ik wil haar vooral niet belasten met mijn stress. Het is toch beter als ik thuiskom, we harmonieus met elkaar kunnen omgaan." Ik leg uit dat het niet delen van de moeilijke dingen, van stress, de intimiteit in een relatie vervlakt omdat de ander je maar gedeeltelijk kent en ervaart en vooral het gevoel krijgt niet van betekenis te zijn. Laurence antwoordt: ‘Het gaat zelfs verder: ik vertel hem om die reden ook nooit wat ik als moeilijk ervaar, terwijl ik daar wel erg naar verlang. Maar ik voel me tegenover hem zo klein als ik dat zou doen." Bij Jens lukt dat wel, wat Johan doet inzien dat wat zij hebben vooral een spiegel is voor hun huwelijk, voor datgene wat niet tot ontplooiing is gekomen. De daaropvolgende weken probeert Johan echt open te zijn over zijn gedachten en gevoelens. Dit zorgt ervoor dat Jens minder onderwerp van gesprek is, het vooral gaat over hoe Johan en Laurence in hun huwelijk tot een grotere intimiteit kunnen komen. Ze plannen samen een langere vakantie, waarna ze nog een keer op gesprek komen. Het emotioneel open zijn lukt beter, al geeft Johan aan dat het een grote inspanning vergt, maar hij nu wel aanvoelt wat hij en Laurence al die jaren gemist hebben. Laurence beslist na de vakantie om de yogalessen te laten voor wat ze zijn en Jens niet meer op te zoeken. Ze geven hun huwelijk opnieuw een kans.