Waarom twintigers ‘egoïstisch’ zijn binnen relaties

Twintigers met een relatie verwachten dat hun persoonlijke geluk voortdurend gevoed wordt door hun partner. Maar die moet hen tegelijkertijd ook met rust laten, zodat ze ‘hun ding kunnen doen’. Egoïsme pur sang? Niet helemaal. Artikel van Sylvie Van Ginneken voor De Standaard.

‘Schat, ik denk dat een van ons regelmatiger de tablet moet opladen. De batterij is weeral leeg.'

‘Mijn batterij is ook leeg. Weet je waarom? Omdat ik hier alles zelf doe de afgelopen dagen: koken, het vuilnis buitenzetten,... Want jij hebt altijd "belangrijke" dingen te doen voor jezelf.'

‘We hebben toch een huishoudelijke verdeling die ça va is? Jij wou het fiftyfifty. En meen je dat nu, dat je Facebookberichten aan het lezen bent terwijl we praten?'

Evelyne (25) en Lander (28), die net nog knus in de sofa lagen, staan lijnrecht tegenover elkaar. Net als de meeste twintigers hebben ze het ideaal van de romantische liefde niet opgeborgen. Sterker nog: als ze eerlijk zijn met zichzelf, kijken ze (volgens een recente peiling van de VRT) waarschijnlijk uit naar jawel, dat huwelijk, en een avontuurlijke huwelijksreis.

Waar het schoentje dan knelt bij Evelyne en Lander? Ze zijn als de dood om het belangrijkste project in hun leven te verloochenen: zichzelf. Hun eigen ding doen is voor hen van cruciaal belang, ook al gaat dat ten koste van de hoeveelheid tijd die ze samen kunnen doorbrengen.

Me, myself and I
Twintigers zijn egocentrischer dan alle generaties die hen voorgingen. Psychotherapeute Esther Perel ziet maar één oorzaak en is telkens genadeloos in haar boeken en interviews. ‘Dit is egoïsme pur sang. Millennials verbreken geen relaties omdat ze niet gelukkig zijn: ze verbreken een relatie omdat ze gelukkiger zouden kunnen zijn.'

Volgens Perel is de datingapp Tinder de ultieme doos van Pandora geweest voor relaties. Met een swipe naar links of rechts hebben twintigers een overaanbod aan potentiële levenspartners én onenightstands in hun tintelende handpalm liggen. ‘Kiezen is dan verliezen', luidt het.

Prins(es) op de erwt
Zijn twintigers werkelijk blind geworden voor de pijlen van Cupido omdat ze aan het Tinderen zijn? En zoeken ze echt gewetenloos naar die onbereikbare prins(es) op het witte paard die hun hart doet exploderen in alle kleuren van de regenboog?

‘Ik weet dat dit soort veralgemeningen circuleren en ik hou er allerminst van', zegt relatietherapeute Rika Ponnet. ‘Egoïsme is een sterk negatief geladen woord. Het is wel correct dat zelfrealisatie de hoeksteen van de doorsnee twintiger is, maar dat hebben we hen dan ook zelf met de paplepel ingegeven. In tegenstelling tot de moeder van pakweg vijftig jaar geleden met een talrijke kroost, die al tevreden was dat al haar kinderen gezond en wel op school geraakten, zijn de twintigers van nu opgegroeid met een moeder die precies wilde weten hoe het in de les aardrijkskunde was en of de banaan die ze in de brooddoos stak niet te veel bruine vlekjes had.'

Vooral kinderen van de huidige middenklasse zijn vaak behandeld als prinsen en prinsessen op de erwt. Zij hebben niets anders gehoord thuis dan ‘jij bent uniek' en ‘jij kan al je dromen waarmaken', stelt Ponnet.

Verliefd, getrouwd, gescheiden
De Nederlandse neurowetenschapper Jeroen Van Baar, die op zijn 23ste het boek Deprestatiegeneratie schreef, begrijpt als twintiger als geen ander dat het jong geweld dat vandaag de wijde wereld in wordt geworpen, gekweekt werd om te presteren. ‘Een succesvolle relatie is een relatie met een succesvolle partner die iets toevoegt aan jouw persoonlijk geluk en zelfrealisatie. Hij of zij maakt jou een beter mens, een innerlijk rijkere persoon', klinkt het.

In een relatie blijven om de ander gelukkig te maken of de schone schijn op te houden? Voor velen zijn dat verdampte waarden uit vorige generaties. Wie niet meer lekker in zijn vel zit tijdens een relatie, stapt daar sneller uit. Volgens onderzoek zal de helft van de jongeren die nu trouwt, over enkele jaren weer gescheiden zijn.

Ironisch, want laat twintigers nu net de eerste generatie zijn die op grote schaal geconfronteerd werd met scheidingen en nieuw samengestelde gezinnen. Onderzoek wijst uit dat kinderen van gescheiden ouders het tij willen keren: hun oogappels kunnen ze dat toch ook niet aandoen, zo'n scheiding? Tegelijkertijd beschermen ze zich (on)bewust tegen een te grote afhankelijkheid van hun partner uit angst voor het ‘grote, zwarte gat' na een relatiebreuk. En hoe doe je dat beter dan door je volledig op Project Ik te focussen?

Weg met de machtsstrijd
‘In de liefde weet de Harry Potter-generatie meestal dat het écht raak is wanneer ze ondanks hun torenhoge eisen voor elkaar toch tot compromissen kunnen komen', besluit Ponnet. ‘Het voordeel: twintigers weten verdomd goed wat ze willen. Als ze dat zonder veel beschuldigingen kunnen vertellen tegen hun partner en een evenwicht vinden tussen Project Ik en Project Wij, verdampt de machtsstrijd over het opladen van een tablet of het vuilnis buitenzetten meestal vanzelf.' Er voluit voor gaan dan maar? Zolang het jezelf gelukkig maakt, toch.