Als hij goesting heeft, maar zij niet

Consent. Of “wederzijdse instemming”, zoals het officieel heet. Een belangrijk concept vandaag, vaak in de context van flirten of een nieuwe relatie. Maar is het dat ook voor koppels die al jaren samen zijn?

“Zeker”, zegt Rika Ponnet in de nieuwe aflevering van onze podcast Seks verandert alles. Ze haalt het klassieke voorbeeld aan: “Stel: jij hebt zin, en je partner niet. Dan moet je partner dat kunnen aangeven op een veilige manier. Je moet elkaar niet telkens formeel toestemming vragen, of een contract ondertekenen. Maar er moet wel toestemming zijn. Is die er niet, dan is het belangrijk dat je dat niet gaat zien als een persoonlijke afwijzing. Het is ook een cruciale vraag voor veel koppels: hoe gaan we om met iets wat voelt als een afwijzing?”

In de nieuwste aflevering gaat het concreet over Stijn en Ilse. Een koppel dat veel seks heeft. Héél veel seks, soms verschillende keren per dag. Vaak op vraag van Stijn, omdat hij – zegt hij van zichzelf – een hoog libido heeft. Ilse gaat daar altijd in mee. Maar nu is er iets gebeurd waar ze een lijn heeft getrokken: Stijn wilde anale seks, zij niet. Op een zatte avond heeft hij toch zijn zin doorgedreven. En nu blokkeert Ilse, en wil ze absoluut geen seks meer met hem.

Het probleem van Stijn is vooral dat hij niet kon omgaan met die grens, zegt Rika. “Er kon heel veel, maar één ding niet. Dat voelde voor hem als een afwijzing. Aan de basis daarvan zit een grote verlatingsangst. Een schrik voor een ‘nee’ in de relatie. Waarom mag dat ene ding nu niet? Wat wil je daarmee zeggen? Dat soort vragen. Maar daar gaat het helemaal niet om. Voor Ilse was het heel belangrijk om die grens te trekken, want dat was de zone waar Ilse nog Ilse was, ook al ging ze voor de rest heel erg mee in al zijn vragen. Als ze ook díe grens opgaf, was ze zichzelf niet meer. Daar zit dus het belang van consent, ook in langdurige relaties.”

Dat Stijn dan toch het vertrouwen schond, klinkt als een moeilijk verhaal waarna je als koppel maar moeilijk kan blijven bestaan. Toch kon Rika hen helpen. “Ze hebben nu de rollen omgedraaid. Waar Ilse vroeger altijd toegaf aan Stijns verlangen, beslist ze nu om daar niet meer in mee te gaan. Hij realiseert zich dat een ‘nee’ van Ilse geen afwijzing is, maar iets waarmee hij als individu moet leren omgaan. Er is nu een nieuw soort bewustzijn. Hij kan het geduld opbrengen, en geeft haar de regie in handen.”