19 maart 2019 Internet Magazine
Iedereen begrijpt dat stress op het werk een negatieve impact kan hebben op je relatie. “Maar mensen vergeten vaak dat hun privéleven ook een belangrijke invloed heeft op hun werk”, merkt relatietherapeute Rika Ponnet op. Een goed lief helpt je met andere woorden om beter om te gaan met een hoge werkdruk. Artikel van Kristina Rybouchkina voor Vitaya Magazine.
Geen enkele aandoening kreeg de voorbije jaren meer aandacht dan de burn-out. Terecht, want volgens hr-dienstverlener Securex loopt maar liefst 20% van de werknemers een verhoogd risico om ermee te maken te krijgen. In 2017 waren 28.000 Belgen (tijdelijk) arbeidsongeschikt omwille van een burn-out. "Steeds hogere werkdruk, weinig autonomie, emotionele belasting in je job, de neiging om al je taken perfect te doen, moeilijk nee kunnen zeggen tegen collega"s... Dat speelt allemaal mee bij de ontwikkeling van een burn-out. Maar de aandoening is niét enkel en alleen werkgerelateerd", weet relatietherapeute Rika Ponnet. "Je professionele leven en je privéleven staan met elkaar in verbinding. De manier waarop je omgaat met stress op het thuisfront bepaalt mee hoe je je voelt op het werk, en vice versa."
De therapeute ziet een duidelijke link tussen onze alsmaar meer geïndividualiseerde maatschappij en het stijgende aantal burn-outs. Een op de drie huishoudens in België bestaan momenteel uit één persoon. In Brussel gaat het om de helft. "Ik zie in mijn praktijk veel alleenstaanden die erg succesvol zijn", vervolgt Ponnet. "Ze werken hard en halen veel bevestiging uit hun job. Maar op den duur moeten ze steeds meer werk verzetten om dezelfde appreciatie te ervaren. Of de resultaten vallen eens tegen. Dan gaat hun stressniveau de hoogte in. En het is niet gemakkelijk om daar in je eentje komaf mee te maken. Het is zelfs wetenschappelijk bewezen dat alleen al het feit dat er iemand op je zit te wachten wanneer je thuiskomt, de stress verlaagt. Veel meer dan als je actief bij iemand moet langsgaan of iemand moet opbellen om je hart te luchten."
Dezelfde vicieuze cirkel kan ontstaan in een relatie. Als er spanningen zijn in je relatie, kan werk namelijk een vluchtroute betekenen. Maar als je dan onder druk komt te staan in je professionele leven, kan dat op zijn beurt de situatie thuis nog erger maken. "Of misschien waren er oorspronkelijk helemaal geen spanningen. Misschien gaat een van beide partners door nieuwe omstandigheden - een promotie, nieuwe job of herstructurering - plots een verhoogde werkdruk ervaren. Als er niet tijdig aan de alarmbel wordt getrokken, kan dat een impact hebben op het hele gezin", vervolgt Ponnet. Als een van de partners opgebrand raakt, kan hij of zij namelijk niets meer doen. Hij is uitgeput en blijft de hele dag in bed. Hij gaat sociaal contact uit de weg en kan dus geïrriteerd en ongeïnteresseerd reageren. Laat staan dat hij nog kan helpen in het huishouden of met de kinderen. "Alle taken komen op de schouders van de andere partner terecht. Dat zet een enorme druk op die persoon en op de relatie. Vaak was de partner die hard werkte een rots in de branding. Hij of zij stond aan het hoofd van het gezin, hij of zij zorgde voor het grootste deel van de financiële middelen. Nu valt die zekerheid weg. Hoe lang zal de situatie nog duren? En als de burn-out voorbij is, kan die partner nog terugkeren naar zijn of haar oude job? Zullen we ons leven volledig moeten aanpassen? Al die vragen brengen extra stress mee voor de andere partner en eventuele kinderen."
Gelukkig hoeft een burn-out geen einde te betekenen van je relatie. "Zie het als een wake-up call", adviseert de therapeute. "In de praktijk zie ik dat koppels waarin een van de partners een burn-out heeft, vaak lange tijd in een soort bevroren toestand leefden. Hun relatie functioneerde niet geweldig en ze voelden al een tijdje dat het druk was op het werk, maar ze stelden zich daar geen vragen bij. Ze bleven maar doorgaan en hoopten dat de problemen zichzelf zouden oplossen. Dat is typisch, mensen willen hun manier van leven niet aanpassen want ze houden niet zo van verandering. Als een van de twee crasht, word je wel gedwongen om je leven onder de loep te nemen. Dat is niet gemakkelijk. Herstel vraagt veel tijd. Maar hou in je achterhoofd dat het wel zal beteren en dat jullie op het einde van de rit een oplossing zullen vinden die voor beide partners leefbaar is."
Het is natuurlijk het beste om te voorkomen dat het tot een burn-out komt. Hoe vroeger je de alarmsignalen opmerkt, hoe sneller je kan ingrijpen. "Daar is aandacht en begrip voor nodig", weet de relatietherapeute. "Merk je dat je partner een tijdje gestresseerd loopt? Dat hij of zij vaak piekert over het werk, of dat hij of zij steeds minder tijd heeft om samen dingen te doen? Spreek hem of haar daarop aan. Niet op een verwijtende manier, maar wel uit bezorgdheid. Vraag of het gaat. Of je iets kan doen. Probeer begrip te tonen voor zijn of haar prikkelbaarheid, in plaats van er op een negatieve manier op te reageren. Zo kan je een constructief gesprek aangaan. Leg de lat ook niet te hoog voor elkaar, zowel op persoonlijk als op professioneel vlak. Het moet niet allemaal perfect zijn. Als je ziet dat je partner zijn of haar job niet meer met plezier doet, suggereer dan om een afspraak te maken bij een loopbaancoach of trajectbegeleider. Misschien is hij of zij wel voor iets helemaal anders in de wieg gelegd? Dat kan een job zijn met een lager loon, maar is een lager inkomen niet beter dan een ongelukkige partner?"