01 januari 2020
Afhankelijk zijn voor je geluk van anderen, de ander nodig hebben, het getuigt van zwakheid, een gebrek aan zelfstandigheid, zo wordt vaak geredeneerd. Maar klopt dit wel?
We leven vandaag in een maatschappij die autonomie verheerlijkt en elke vorm van relationele afhankelijkheid problematiseert en zelfs pathologiseert. Afhankelijk zijn voor je geluk van anderen, de ander nodig hebben, het getuigt van zwakheid, een gebrek aan zelfstandigheid, zo wordt vaak geredeneerd. En getuigen over dat verlangen en de pijn van het gemis als het niet ingevuld is, maakt je tot een zwakkeling, een loser.door in verbondenheid te leven met anderen, worden mensen uitgedaagd om te groeien, blijven ze flexibel, worden ze 'gecorrigeerd' en leren ze creatief omgaan met relationele uitdagingenNiets is minder waar. Het lijkt alsof we vandaag krampachtig willen verzaken aan dat wat centraal staat in ons evolutionair programma als mens: ons diep geworteld verlangen en oerinstinct om in verbondenheid met betekenisvolle anderen te mogen samen leven. Dat zijn niet vrienden die er zijn als het past in onze agenda of vluchtige contacten via tal van kanalen (die trouwens best waardevol én vervullend kunnen zijn), maar mensen bij wie we echt terecht kunnen, die ons een gevoel van een thuis geven. Die mensen hebben we niet 'nodig' omdat Hollywood het voorschrijft of romantische liefdesverhalen onze wereld mooier maken, maar omdat zij ervoor zorgen dat we ons geborgen voelen, de stress van alle dag kunnen reguleren, betekenis kunnen geven aan ons leven. Omdat er voor ons gezorgd wordt en wij voor anderen zorgen. Om die reden blijft de grootste groep van mensen, meer dan 98%, een leven lang 'zoekende' naar een invulling van dat verlangen.
Net dat verlangen wordt al eens scheef bekeken. Want ach, een compleet mens is immers gelukkig in zijn eentje en een relatie, dat is de ultieme kers op die individuele taart en wie het zo niet ervaart, die heeft nog wat weg af te leggen op het vlak van zelfonplooiing, leren op eigen benen staan...Want een ander maakt je niet gelukkig, dat moet je zelf doen, helemaal in je eentje. Het zijn uitspraken die je vaak hoort en die werkelijk nergens op slaan.
Ja, een bepaalde vorm van rust en evenwicht is belangrijk om je open te kunnen stellen voor een mogelijke nieuwe levenspartner. Maar 'gelukkig' hoef je niet te zijn om toch helemaal klaar te zijn voor een relatie. Want voor de meesten zit geluk immers niet in het bewijzen dat men het alleen allemaal perfect kan, maar in het delen van kleine en grote momenten, van wat mooi en moeilijk is in het leven. Meer nog: vanuit die ervaringen, door in verbondenheid te leven met anderen, worden mensen uitgedaagd om te groeien, blijven ze flexibel, worden ze 'gecorrigeerd' en leren ze creatief omgaan met relationele uitdagingen. Is echte individuele groei immers niet altijd groei vanuit interactie met betekenisvolle anderen?
Tot slot: misschien kunnen we de boutade waarmee werd gestart omkeren. Misschien zijn mensen die zich echt alleen gelukkig voelen en dat zo propageren net niet in staat om met twee gelukkig te zijn.