09 oktober 2017 Dagblad
Actrice en presentatrice Bieke Ilegems deed deze week een boek open over de ontrouw van haar man. Rika Ponnet beantwoordt de vraag of het nadien ooit nog wordt als voorheen. ‘Neen.’ Artikel van Sarah Vankersschaever voor De Standaard.
Nu sta ik hier in mijn bloot gat. En mijn man ook.
Drie jaar nadat Bieke Ilegems de ontrouw had ontdekt van de man met wie ze al bijna 25 jaar samen is en twee dochters heeft, schrijft ze een boek: De zoektocht van een ouder meisje naar eeuwige schoonheid & groot geluk. ‘Ik wilde het over schoonheid en geluk hebben", zegt ze, ‘en liefde kan geluk maken of kraken, dus kon ik een van de zwartste pagina"s uit onze relatie moeilijk verzwijgen." De relatiebemiddelaarster Rika Ponnet trad op als coach van het koppel en geeft duiding bij ons gesprek met Bieke Ilegems.
Samen met de billen bloot is niet bepaald een troostend alternatief voor hypocrisie?
Bieke Ilegems: ‘De relatie tussen mij en Erik (Goossens, red.) is begonnen en gegroeid onder de spotlights en men zag ons als "het ideale koppel". Als je dan door een crisis gaat, oordelen mensen snel. Veel journalisten wisten van Eriks ontrouw, maar ze wachtten op een aanleiding om erover te schrijven. Mijn boek zou, gezien mijn pleidooi voor openheid en kwetsbaarheid, de ideale aanleiding zijn. Dan vertel ik het liever zelf."
‘Het vraagt tijd. Ik ontmoette onlangs een koppel dat er twaalf jaar na datum eindelijk grapjes over kon maken" Rika Ponnet
Rika Ponnet: ‘Ik zie het vaak bij koppels die verdergaan na ontrouw: de gekwetste partner wil door de ander gecompenseerd worden. Dat kan gaan van de herverdeling van huishoudelijke taken, of in Biekes geval tot de publicatie van een boek. Drie jaar lang een publiek geheim bewaren, was pijnlijk en vernederend voor Bieke. Door het samen naar buiten te brengen, kan zij niet alleen tonen hoe ze ermee omgaat, maar neemt ook Erik zijn aandeel op. Het is deel van hun verwerkingsproces."
Is ontrouw voldoende om een relatie op te blazen?
Ponnet: ‘Ongeveer de helft van de koppels overleeft het niet. Wel of niet, dat hangt van veel factoren af: hoe lang, hoe vaak, met wie? Is de gekwetste partner in staat om opnieuw te vertrouwen? Rest er nog liefde?"
Ilegems: ‘Ontrouw ontdekken, schudt je helemaal door elkaar en je hebt tijd nodig om alles op een rij te zetten. Ik heb mezelf vaak de vraag gesteld of ik met een nieuw iemand mijn leven wilde voortzetten. Maar het beeld dat ik had van oud worden, daar maakte hij deel van uit. En ik ook van dat van hem. Dus gaan we voor die toekomst. Erik en ik dragen de crisis als een gedeelde verantwoordelijkheid en we weigeren om elkaar als slachtoffer en dader te zien, of de minnares als de grote boeman. Dat is niet zo. Onze levens waren vaak druk en we waren niet altijd aandachtig genoeg. Die fout willen we niet opnieuw maken."
Ponnet: ‘In lange relaties en zeker als er kinderen zijn, zijn mensen in de praktijk zelden zo radicaal dat ze de relatie meteen opblazen. Mensen beseffen heel goed dat de liefde dan wel zoek mag zijn, maar dat ze een verbondenheid delen die diep reikt en ver in de tijd teruggaat."
De eeuwigheid van een huwelijk duurt almaar langer omdat we ouder worden. Maakt zoiets overspel waarschijnlijker?
Ponnet: ‘Absoluut. Om nog redenen: vrouwen staan economisch sterker. Dus als ze hun partner bedriegen, nemen ze in veel mindere mate een financieel risico. Daarnaast komen we met meer mensen in aanraking via hobby"s, werk ... en dan wordt de kat al eens bij de melk gezet. Maar ook de moraliteit is veranderd. Uit enquêtes mag dan blijken dat we ontrouw massaal afkeuren, we leven er niet naar. We onderschatten nog altijd hoe bedreigend sociale media voor relaties zijn: we wisselen met gemak persoonlijke, intieme boodschappen uit die we beter alleen voor onze partners bewaren. We zetten de deur almaar vaker op een kier."
Ilegems: ‘Daarom vind ik het ook zo belangrijk dat onze twee dochters ons alles mogen vragen: ik hoop dat ze een realistisch beeld hebben van de liefde. Je wil niet dat ze aan een relatie beginnen met onhaalbare verwachtingen van rozengeur en maneschijn. Op Facebook en Instagram mag alles dan perfect lijken, de realiteit is dat liefde en gelukkig zijn ook een kwestie van volhouden en van ambitie is. Het is normaal dat bij koppels die al lang samenzijn, de liefde komt en gaat. Op de moeilijke momenten is het makkelijker om op te geven dan om eraan te werken. Maar je met elkaar verbonden weten, komt niet zomaar. Het vraagt een inspanning."
Wakkeren sociale media de nostalgie aan naar de mogelijke levens die je nooit zult hebben? Met ontrouw als ongelukkig antwoord?
Ponnet: ‘Dat is goed mogelijk. Geen enkele partner kan ons volledige potentieel ontplooien. Dus wanneer je iemand ontmoet die een aspect van jou aanraakt dat lang onderbenut bleef, dan kan dat doen dromen over het leven dat je óók had willen hebben. De vraag is wat je met die ontmoeting doet: is het een wake-upcall om er iets mee te doen en dat stukje binnen je relatie te ontplooien? Of beleef je de ontmoeting, met alle gevolgen van dien?"
‘Erik en ik dragen de crisis als een gedeelde verantwoordelijkheid en we weigeren om elkaar als slachtoffer en dader te zien" Bieke Ilegems
Hoe voelt ontrouw aan?
Ilegems: ‘Ik weet nog dat ik beefde toen ik toevallig de binnenkomende sms op Eriks gsm las. Dus wat voel je? Angst, paniek, verdriet, kwaadheid, wanhoop, ongeloof, zelfverwijt. Ook nuchterheid: wat doen we hier nu mee? En later verzachtte ook humor de pijn: er gewoon eens om kunnen lachen."
Ponnet: ‘Veel mensen ervaren de ontdekking van ontrouw als levensbedreigend. Zo diep gaat het. Het raakt je in je thuis. Alles wat voorheen evident was, is dat nu niet meer. Je wenst het echt niemand toe."
Hoe voelt ontrouw plegen aan?
Ponnet: ‘Niet noodzakelijk beter. Je ziet in de blik van de ander dat die je vertrouwt, terwijl je het gevoel hebt dat je dat vertrouwen niet waard bent. Ik hoor veel mensen zeggen "dan voel ik dat ik lééf", maar dat is wat verliefdheid doet: adrenaline, passie ... Mensen maken elkaar zo zot als een achterdeur. Die spanning hou je doorgaans niet lang vol. Het weegt om een geheim te bewaren, dat schept afstand. Uiteraard heb je ook mensen zonder enig schuldbesef, maar dan moet je je misschien de vraag stellen of je met zo iemand samen wil zijn."
Wordt het ooit opnieuw zoals voorheen?
Ponnet: ‘Neen. Het zal nog vaak de kop opsteken, bijvoorbeeld als de partner te laat thuiskomt of een zwijgzame periode heeft. Je moet elkaar opnieuw leren vertrouwen. Maar het is niet omdat het een litteken blijft, dat het je relatie kapot moet maken. Alleen vraagt het tijd. Ik ontmoette onlangs een koppel dat er twaalf jaar na datum eindelijk grapjes over kon maken."
Ilegems: ‘Je kunt wel vergeven, maar vergeten doe je niet. Dat is ook goed: je wil niet opnieuw dezelfde fouten maken. Rika vertelde me dat het een oefening in bescheidenheid en dankbaarheid is. Daar geloof ik ondertussen wel in. We hechten veel meer belang aan kleine, belachelijke dingen die essentieel zijn. Vragen hoe de dag was? Samen eten, vragen stellen, luisteren."
Heb je nog goeie raad?
Ilegems: ‘Embrace your shit."
Ponnet: ‘Omarm maar het hele leven. De shit zit er sowieso in."