17 maart 2019 Magazine
‘Een mens is niet gemaakt om alleen te zijn.’ Het is evenveel boutade als waarheid. Rika Ponnet (50) van ‘Duet Relatiebemiddeling’ ziet het elke dag in haar praktijk. Ook op latere leeftijd, als voor velen verlies al een keer is langs geweest, zoeken mensen naar verbinding. Met veel geloof en ambitie om het (weer) goed te doen. Suzanne Antonis interviewt Rika Ponnet voor Okra.
Rika Ponnet en haar partner Mark Boeykens startten met Duet in 1995. "De tijdsgeest zat toen niet echt mee", zegt ze. "Relatiebemiddeling zat in een schemerzone, met onfrisse praktijken en snel geldgewin. Maar met een gedegen opleiding in psychologische, familiale en seksuologische wetenschappen konden Mark en ikzelf het verschil maken en laten zien dat professionele hulp om een nieuwe partner te vinden veel meer is dan een besteldienst. We gaan op een kwaliteitsvolle en integere manier met onze klanten om maar beloven niets wat we niet kunnen waarmaken.
Mensen komen naar hier met alle mogelijke verwachtingen en dromen, waarop niemand het perfecte antwoord is. Veeleer maken we tijd en ruimte voor het begeleiden van dat proces en het ontplooien van een realistisch scenario om een nieuwe partner te vinden. Ook op latere leeftijd, een groep die almaar groter wordt."
Een leven lang samen
Gelukkig zijn, in harmonie leven, graag zien en graag gezien worden. Dat is voor ieder van ons een drijfveer in onze keuzes. Rika: "Het werkwoord ‘moeten" is in een relatie een erg negatief begrip, net als ‘werken aan". Liever benaderen we het begrip ‘relatie" constructief.
Uiteraard heeft een relatie ups en downs maar dat heeft niets met de relatie zelf te maken maar met het leven dat zo in elkaar zit. Veel te vaak geven we bij een moeilijkheid op ons levenspad onze relatie de schuld daarvan. Beter is te bevestigen. Mensen laten inzien dat ze goed bezig zijn en dat ze daarin best wel ambitieus mogen zijn.
We proberen mensen in hun krachten te zetten en te stimuleren in het elkaar graag zien. Dat hoeft niet elke dag de grote passie te zijn. Het is eerder een mindset. Als we over onze relatie voortdurend denken dat het allemaal niet zoveel voorstelt, kunnen we dat ook niet overstijgen. Bekijken we onze relatie positief, ervaren we een geluksmoment, dat een samenloop is van gevoel en omstandigheden. Maar dat is geen permanente staat.
Gelukervaringen zijn niet maakbaar, net zoals liefdeservaringen dat niet zijn. Iemand permanent graag zien, bestaat niet. We plakken hem of haar wel eens liever achter het behang maar hebben toch het gevoel dat we die persoon graag zien. Want met wie we samenleven, voelen we ons verbonden en dat doet ons verder gaan."
Of toch uit elkaar
"Duurzaamheid is niet relevant als het over relaties gaat", stelt Rika. "Nog teveel wordt er moraliserend gesproken over relaties die blijven duren en vinden we een koppel perfect als het vijftig jaar samen blijft. Terwijl iemand die drie mooie relaties na elkaar heeft gehad, het even goed heeft gedaan. 50% van de huwelijken eindigt in een echtscheiding.
Moeten we die dan allemaal als mislukt beschouwen? Dat beeld klopt niet. Iemand blijft in een huwelijk omdat het voor hem of haar de beste keuze of enige mogelijke weg is. Anderen kiezen voor uit elkaar gaan, op basis van zeer fundamentele dingen waarover lang is nagedacht. Dat moeten we valideren. We zijn allemaal relationele en seksuele wezens, maar niet noodzakelijk bij één en dezelfde partner. En dat landschap is OK. Duurzaamheid zegt niets over relatiekwaliteit, tevredenheid of geluk.
Bij Duet zien we dat steeds meer mensen op latere leeftijd de stap zetten naar een echtscheiding. Het perspectief is groter omdat we een betere gezondheid hebben en langer actief zijn in het maatschappelijk proces. We spiegelen ons aan de moraliteit van vandaag en die wordt niet alleen bepaald door onze opvoeding maar ook door het tijdsgewricht waarin we leven. En wat vrouwen betreft: we zien de eerste generatie die een volwaardig pensioen krijgt waardoor scheiden niet langer een veroordeling tot armoede is."
Een nieuw geluk
Of het nu door echtscheiding of overlijden van de partner is, verlies is moeilijk. Toch hoeft de toekomst niet donker te blijven. Rika: "Senioren kijken wel op een andere manier naar een nieuwe relatie dan twintigers. De grote projecten zoals een woning verwerven, kinderen krijgen, een job... zijn allemaal achter de rug. Ze hebben andere verlangens. In deze levensfase gaat het erom een partner te vinden waarmee ze in wederzijdsheid iets goed tot stand kunnen brengen. Elkaars kinderen respecteren, aangename grootouders zijn en ten volle beleven wat op het pad komt. Je verbonden weten met iemand creëert ook een vorm van veiligheid en rust."
Maar wat met de vraag: als de nieuwe partner ziek wordt en er (opnieuw) een zorgtraject begint. Zullen we het nog aankunnen of ervoor over hebben? Rika: "Hoe snel men in een nieuwe zorgrelatie terechtkomt, zijn angsten voor de toekomst waar we als mens beter niet mee bezig zijn. Het komt erop aan ontvankelijk te zijn in het hier en nu en niet te piekeren over later of op welke manier de relatie kan ingevuld worden. Leer eerst iemand kennen en de praktijk zal wel uitwijzen hoe het verder loopt. En wie zich openstelt voor verbinding, weet dat de kans bestaat voor verlies. Het maakt nu eenmaal deel uit van een relatie. Zijn we daartoe niet bereid, dan blijven we beter alleen."
Alleen, maar niet eenzaam
Veel senioren gaan na het wegvallen van de partner alleen verder. Rika: "Het is fout om hen allemaal in hetzelfde hokje te stoppen: eens met pensioen lijken we allemaal dezelfde mensen te zijn. Er is zoveel diversiteit. Hoe mensen invulling geven aan hun verdere leven hangt samen met wat ze als mogelijkheden hebben en wie ze op dat moment zijn. Uiteraard is gezondheid een factor die op latere leeftijd een grote rol speelt in wat mensen wel of niet meer doen. En zit er in de laatste fases van het leven ook veel verlies, in allerlei vormen. Belangrijk is dat we daarover communiceren met anderen. We moeten meer onze kwetsbaarheden delen, vertellen over wat dat met ons heeft gedaan en hoe we ons nu voelen. Dat opent nieuwe harten."