Relaties van A tot Z

BOTsing (Brieven aan Ouders met Tieners) is een driemaandelijkse uitgave van de Gezinsbond. In dit zomernummer hebben ze het over alles wat in de lucht kan hangen tussen mama's en papa's van tieners. Liefde, om te beginnen. De soort die een leven lang blijft duren, maar ook die waar plots een pijnlijk eind aan komt. In 'Relaties van A tot Z' wordt -letter per letter- de mening gevraagd van paar specialisten ter zake.

Wie is wie?

- Hilde Hertecant: psychotherapeut en begeleidster bij de jongerenwerking van De Scheidingsschool.
- Alda Perdaens en Lies Fortuin: hulpverleners bij het CAW van Aalst.
- Rika Ponnet: seksuologe, relatie-experte en auteur van het boek ‘Blijf bij mij!'.
- Martine Mingelinckx: gesprekstherapeute en auteur van het boek ‘Thuis in Twee gezinnen'.

Anders
Gelukkig getrouwd, pijnlijk gescheiden, verse vlinders of helemaal alleen? Pleeg-, stief-, plus-, mee- of adoptieouder? Holebi of hetero? Elke relatie ziet er net wat anders uit en iedere situatie heeft z'n unieke dynamiek. Onze missie: in zesentwintig letters zoveel mogelijk van die verschillende situaties vatten.
 
Boos
Een scheiding veroorzaakt vaak een rollercoaster van emoties. Je hebt het gevoel dat de bodem onder je voeten is weggemaaid en je wordt heen en weer geslingerd tussen verdriet, machteloosheid, angst, schuldgevoel, maar ook boosheid. Je bent boos (lees: kwaad, woest, furieus) op je ex, omdat hij niet meer verder wou of op jezelf omdat je het zover hebt laten komen. Maar ook je tiener ziet de wereld door een boze bril.
Alda Perdaens: Pubers zijn meestal kwaad op de persoon die de knoop heeft doorgehakt of de stap heeft gezet om weg te gaan. Soms zijn ze zo woest dat ze ma of pa nooit meer willen zien. Ze negeren sms'jes en weigeren ook maar één voet in dat andere huis te zetten. Het is belangrijk om het contact dan toch te proberen herstellen.

Cadeau
Hobbelende hormonen, wisselende humeuren en slaande deuren. Nee, zo'n tiener in huis blijkt meestal geen cadeau. Zeker niet als ze de druk op je relatie opdrijven.
Hilde Hertecant: Tieners zetten inderdaad ook zelf druk. Neem nu een puber met gedragsmoeilijkheden, als je relatie dan niet stevig zit, begint het steevast te kraken.
Rika Ponnet: Het gaat vooral wringen als jullie elk een ander idee hebben over opvoeden. Zeker met tieners in huis. Zij willen zich langzaam losmaken en jij probeert een mooi evenwicht te vinden tussen vasthouden en vrijlaten. Niet simpel als jullie daar allebei anders over denken. De ene vindt dat het wat vrijer mag: ‘Doe maar! Ga maar!', maar voor de andere gaat het veel te snel: ‘Blijf bij mij!' Logisch dat zoiets tot stevige discussies leidt.
Alda Perdaens: Soms brengen moeilijkheden koppels net dichter bij elkaar. Als het lastig loopt met een puber, vechten ouders voor verbetering. Hoe harder ze daar samen mee bezig zijn, hoe meer het hen kan binden. Maar dat is natuurlijk niet altijd zo...

Dan vertel je het...
Na lang wikken en wegen hebben jullie beslist om er een punt achter te zetten, maar dan komt de allermoeilijkste opdracht op je af: hoe vertel je het in godsnaam aan je kroost? Martine Mingelinckx: Als het kan, praat dan samen met de kinderen. Zo weten ze meteen dat jullie er allebei hetzelfde over denken.
Rika Ponnet: Tieners hebben recht op de ware toedracht, vind ik. Durf dus te benoemen waar het om draait en vertel waarom het niet meer gaat of wat er fout is gelopen.
Martine Mingelinckx: Als puber zie je zo'n scheiding meestal wel aankomen: er is de hele tijd ruzie of je ouders praten niet meer met elkaar. Zelfs de kleinste signalen vangen ze op. Toch wordt je wereld nog altijd helemaal overhoop gehaald als je hoort dat je ouders uit elkaar gaan. Al je zekerheden komen op losse schroeven te staan. Waar gaan we wonen? Hoe zit het met school? Wat in het weekend? Neem als ouder uitgebreid de tijd om die vragen te beantwoorden. Geef eerlijk toe dat er dingen zullen veranderen, maar vertel ook dat veel gewoon krak hetzelfde blijft: ‘Jij bent ons kind en wij zien je nog altijd even graag.'

Even tijd geven
Natuurlijk ben je na een scheiding behoorlijk van de kaart. Je wilt je leven weer op de rails krijgen, maar dat gaat niet altijd even vlot als je had verwacht. Zo'n klap verwerken vraagt nu eenmaal tijd, niet alleen voor jezelf, maar ook voor je tiener.
Hilde Hertecant: Uit onderzoek blijkt dat het zeker zo'n zes jaar duurt voor alles weer op z'n plooien komt. Dat lijkt lang, maar dat wil ook zeggen dat er licht is aan het einde van de tunnel. Geef jezelf en je tiener dus de tijd, maar weet ook dat het langzaam zal beteren. Houdt je zoon of dochter daar op lange termijn iets aan over? Pubers zitten heel hard met de liefde in hun hoofd, dus als ze een scheiding meemaken wordt hun visie op relaties wel wat beïnvloed. Sommige tieners weigeren te trouwen, omdat ze niet hetzelfde willen meemaken. Anderen willen per se bewijzen dat ze 't beter kunnen en leggen zo ontzettend veel druk op hun schouders.

Forever!
En ze leefden nog lang en gelukkig. Da's het happy end waar we allemaal van dromen. De perfecte partner, een stel schattige kinderen en dan samen ontzettend oud worden. Koppels die voor eeuwig en altijd samenblijven, ze bestaan! Wat is hun geheim?
Martine Mingelinckx: Uiteraard is er geen succesrecept. Ik zie dat zulke koppels vooral op één lijn staan. Niet dat ze nooit ofte nimmer ruzie maken, maar ze kunnen er wel open over praten als ze het een keertje niet eens zijn. Al dat bespreken en overleggen vraagt dan wel tijd, toch is het de betere optie, want toedekken en opkroppen houdt niemand vol.
Rika Ponnet: Bovendien helpt het als je een goed zicht hebt op jezelf en op jullie relatie. Dan kun je beter begrijpen waarom jullie altijd ruzie maken of waarom jij je ergert aan bepaalde zaken.

Gekibbel
Weinig relaties gaan over een perfect geplaveid en prachtig recht pad. Een kink in de kabel kan altijd, maar hou je dan de schone schijn op of mogen pubers weten dat het scheef zit?
Rikka Ponnet: Doe niet krampachtig alsof er niets aan de hand is. Niet alleen omdat je je kroost dan iets voorliegt, maar vooral omdat je hen niet kunt afschermen van conflicten. Tieners hebben subtiele antennes wat stress en sfeer betreft. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je zomaar moet staan schreeuwen in hun bijzijn. Nee, ga voor de gulden middenweg.
Martine Mingelinckx: Durf er open over praten en toon dat jullie er samen uitgeraken. Zo zien tieners dat conflicten geen ramp zijn en dat je daarna gewoon weer verder kunt.
Hilde Hertecant: Constructief met conflicten leren omgaan, is een deel van de opvoeding.
Rika Ponnet: Bovendien zien tieners dat je gevoelens niet moet opkroppen en dat woede ook mag. Niet door een ander bont en blauw te slaan of het te laten escaleren, maar door je frustraties op tijd te uiten.
 
Heb je even voor mij?
Je wordt opgeslorpt door je job, je pubers, de strijk en de stress. Een beetje tijd met z'n tweetjes? Da's lang geleden...
Hilde Hertecant: Heel herkenbaar! Je relaties is het eerste waar je in drukke tijden op bespaart. Zet die toch niet te snel on hold, maar schrap beter één activiteit uit je agenda en plan iets samen. Zo stel je meteen een mooi voorbeeld voor je kinderen.
Martine Mingelinckx: Trek er samen op uit. Niet per se voor een ver-weg-vakantie, gewoon een wandelingetje om bij te praten zonder dat er nieuwsgierige tieners zitten te luistervinken.
Rika Ponnet: Maar noem het geen quality time, want dan lijkt het alsof je met één intens moment alles goedmaakt. Zo werkt het niet, je moet echt voldoende tijd in je relatie pompen.
Lies Fortuin: Ook een uitdaging: als er een zee van tijd vrijkomt. Tieners trekken langzaam je huis uit en het opvoeden is zo goed als afgerond. Soms belanden ouders op dat moment in een soort van midlifecrisis. Ze stellen hun relatie in vraag en dat is heel normaal. Als jullie elkaar niet te veel verwaarloosd hebben, is de kans groot dat jullie hier ook doorgeraken.

In twee huizen
De hele tijd tussen twee huizen switchen, da's niet simpel. Tieners moeten altijd iets missen: hun ma, pa, beste vriend of gewoon hun gsm-oplader. Gelukkig kun jij de kleerscheuren bij je kinderen beperken.
Hilde Hertecant: Erken in de eerste plaats dat het soms stom is. Je kinderen hebben er zelf niet voor gekozen, dus ze mogen gerust eens zuchten en zagen. Zorg er ook voor dat ze in elk huis een eigen plekje hebben, die privacy is voor pubers levensnoodzakelijk.
Martine Mingelinckx: Beslis niet alles zomaar boven het hoofd van je kroost. Probeer tieners zoveel mogelijk te betrekken bij te maken afspraken, vertrouw op hun ideeën, maar zorg ook dat niet alle regels ineens veranderen.
Alda Perdaens: Een tiener die in twee huizen woont, krijgt steevast te maken met twee verschillende sets huisregels: bij papa moet het zo, maar bij mama mag het anders. Wees gerust, pubers zijn flexibel genoeg om op tijd over te schakelen. Hoe frustrerend het ook is, hou de kritiek op het ouderschap van je ex achterwege en probeer te aanvaarden dat een aantal dingen daar anders zijn.

Jaren geleden
Kinderen met gescheiden ouders waren vele jaren geleden in de minderheid, nu ben je bijna een uitzonderling als je ma en pa nog samen zijn. Leg ons dat eens uit!
Lies Fortuin: Tja, de maatschappij is natuurlijk geëvolueerd. Vroeger lag de drempel om te scheiden veel hoger, dat deed je gewoon niet.
Hilde Hertecant: Gaan koppels dan te snel uit elkaar? Da's een moeilijke vraag, mensen nemen zo'n beslissing nooit voor hun plezier.
Alda Perdaens: Er bestaan sowieso meer mogelijkheden om nieuwe mensen te leren kennen. Vroeger zagen vrouwen bijna alleen hun buren, nu gaan ze ook uit werken en leggen ze veel meer contacten.
Lies Fortuin: Ook via internet zijn er meer mogelijkheden. Niet dat Facebook de directe oorzaak is van breuken, want meestal loopt een relatie al wat fout voor je begint rond te loeren op het web. Als alles goed loopt, zit je niet de hele avond te chatten.

Kusje
Na een ellendig lange regenbui schijnt weer de zon. Vogeltjes fluiten, vlinders fladderen... en jij hebt een nieuwe soulmate gevonden. Je bent verliefd!
Hilde Hertecant: Tieners hebben zoiets supersnel door. Zit dus niet te ontkennen, maar loop er ook niet mee te koop. Voor pubers is er niets zo ellendig als twee kussende volwassen in de keuken. Verwacht vooral niet dat zij meteen hetzelfde voelen voor jouw nieuwe partner als jij. Vertrek dus niet meteen met z'n allen op vakantie, maar geef het allemaal wat tijd en volg het tempo van je kroost.
Rika Ponnet: Voor je zoon of dochter is die nieuwe vlam niets meer dan een vreemde die binnenvalt in zijn privéleven. Da's voor veel tieners moeilijk om zomaar te aanvaarden.
Hilde Hertecant: Je tiener heeft bovendien het gevoel dat hij zijn ma of pa kwijtraakt aan iemand anders. Jij bent dus dolverliefd en wil helemaal opnieuw beginnen, maar je pubers steken daar een stokje voor en proberen je relatie zelfs te dwarsbomen. Heel lastig!
Lies Perdaens: Praat dan met je kroost, ga op zoek naar compromissen en kijk of je concrete afspraken kunt maken.
Hilde Hertecant: Als het echt niet lukt? Dan kunnen jullie dat samenwonen beter even uitstellen, vrees ik, en vooral van elkaar genieten als je tiener er niet bij is.

Lastigste
Als je ouders scheiden, verandert je hele leven, het wordt in één klap een pak complexer. Maar wat is nu eerlijk het aller-aller-allerlastigste als je ouders uit elkaar gaan?
Rika Ponnet: Ik hoor bijna elke tiener zeggen dat het die ruzies zijn die aan de scheiding vooraf gaan, maar ook die erna.
Martine Mingelinckx: Zo'n gespannen sfeer weegt duidelijk op iedereen. Het gaat meestal beter met pubers eenmaal hun ouders ophouden met ruziemaken. Pas als dat oorlogsgebied opklaart, vinden ze terug rust.
Lies Fortuin: Hoe je stopt met ruziemaken? Dat kan pas als je elkaar niet langer de schuld geeft en beseft dat iedereen heeft gehandeld vanuit zijn eigen achtergrond en mogelijkheden, dat elk zijn aandeel heeft in het feit dat het niet goed loopt. Dan wordt de situatie minder bedreigend en de strijd sneller gestaakt.

Met alle respect
Natuurlijk kun je een scheiding niet plannen of programmeren. Uiteraard willen jullie een vechtscheiding vermijden, maar hoe omzeil je zo'n bittere strijd? Codewoord: respect.
Hilde Hertecant: Respectvol scheiden vind ik essentieel. Toch begrijp ik best dat het bijzonder moeilijk is. Je zit in zo'n ontzettend emotionele situatie dat je focus vernauwt, je denkt alleen aan jezelf, je woede en overleven. Probeer je daar toch over te zetten en het welzijn van je kinderen voorop te plaatsen. Wat zij willen? Dat jullie stoppen met ruziemaken en dat ze niet moeten kiezen tussen één van jullie beiden, want dat kunnen ze gewoonweg niet. Kortom, luister naar de wensen van iedereen, dus ook die van je tieners. Ze hebben zelf ook wijze ideeën, dus beslis niet zomaar alles boven hun hoofd. Meer nog, wees bereid om de regeling te herzien als dat nodig is. Soms hebben tieners op een bepaald moment nood aan verandering, omdat hun vrienden bijvoorbeeld belangrijker worden of hun hobby's. Het is voor tieners vreselijk moeilijk om zoiets gezegd te krijgen, want voor hen voelt het alsof ze moeten kiezen tussen hun ouders. Probeer daar zo open mogelijk over te praten en neem zo'n beslissing vooral niet persoonlijk.

Nieuw samengestelde gezinnen
Verliefde volwassenen hebben soms het idee dat ze samen met hun nieuwe liefde meteen één happy family kunnen zijn. Ze willen dolgraag de draad weer oppikken en gaan snel en enthousiast samenwonen. Maar in de praktijk...
Rika Ponnet: ... loopt het niet altijd zo vlot. Natuurlijk hoor je ook positieve verhalen, maar zeker in het begin blijkt zo'n nieuw samengesteld gezin een hele opdracht.
Alda Perdaens: Inderdaad. Tieners moeten hun weg zoeken en nieuwe partners worden plusouders. Het is moeilijk om dat allemaal in goede banen te leiden.
Martine Mingelinckx: Waar tieners het meest mee worstelen? Niet met dat hele verhuisgedoe, maar vooral met de nieuwe partner van hun moeder of vader. Geef hen dus de tijd en de ruimte om te wennen aan jouw nieuwe vlam, want daar hebben zij niet voor gekozen. Als jouw nieuwe partner ook nog eens kinderen heeft, wordt het vaak extra moeilijk. Je kind wordt van zijn veilige plekje in het gezin geduwd en dat kan spanningen met zich mee brengen. Mijn raad? Ga niet halsoverkop samenwonen, maar geef je kinderen ruim de tijd om te wennen aan de nieuwe situatie.

Oma's en opa's
Als je kind gaat scheiden, sta je in twee verwarrende posities. Je bent niet alleen ouder van een kind dat steun nodig heeft, maar ook grootouder van kleinkinderen die niet weten wat hen overkomt. Als oma, opa, mémé, pépé, moeke, vake, bobonne of bompa kun je gelukkig een geweldige steun betekenen voor tieners.
Martine Mingelinckx: Zeker weten! Als je een beetje buiten het conflict kunt blijven, ben je voor tieners vaak een veilig vangnet. Geloof me, zo'n neutrale partij kan elke puber gebruiken.
Hilde Hertecant: Tieners vragen soms expliciet om hun grootouders niet bij de scheiding te betrekken: ‘Zij zijn de enige plek zonder ruzies waar we nu eens kunnen babbelen!'

Plusouders
Sneeuwwitje en Assepoester stempelden totaal onterecht een slechte reputatie op stiefouders. Maar of je hen nu liever plusouders of meeouders noemt, vast staat dat hen een ontzettend moeilijke opdracht te wachten staat.
Alda Perdaens: Plusouders weten vaak niet welke positie ze kunnen innemen.
Lies Fortuin: Welk recht heb je bijvoorbeeld als het over de opvoeding van de kinderen gaat? Kun je tussenkomen of leidt dat alleen maar tot conflicten? Hoe lastig je 't ook vindt, het is verstandig om je wat op afstand te houden.
Martine Mingelinckx: De klassieke fout die plusouders maken? Ze vliegen er té enthousiast in. Tieners hebben al een mama en papa, dus zo'n extra ouder, hoe goedbedoeld ook, wordt meestal niet met open armen ontvangen.
Hilde Hertecant: Voor tieners is zo'n plusouder vooral de nieuwe partner van ma of pa. Wil je toch gezag uitoefenen? Laat het dan via je partner gaan. Gun je stiefkinderen ook af en toe een momentje alleen met hun ouder, want daar snakken ze meestal heel erg naar.
Martine Mingelinckx: Als het écht niet klikt met de kinderen van je partner, ga dan niet extra je best doen, maar geef het gewoon wat tijd. Wat niet kan? Dat die kinderen jou grofweg beginnen negeren of zelfs zitten schelden. Nee, respect moet er zijn. Punt.

Quotes
Zes tieners met gescheiden ouders doen een openhartig zegje over hun gezin.
Katrijn: Ik heb momenteel veel aan mijn broer. We kunnen geweldig goed met elkaar praten: over de dingen die we lastig vinden, over de stomme ruzies en over hoe oneerlijk het allemaal is. We maken allebei hetzelfde mee en daarom begrijpen we elkaar zo goed.
Geert: Mijn moeder schrok toen ik haar vertelde dat zij en papa helemaal niet bij elkaar pasten. Tja, ik had die scheiding al lang zien aankomen...
Brahim: Mijn vader is helemaal naar de andere kant van België verhuisd en ik moet om de twee weken een weekend naar daar. Natuurlijk vind ik het dan leuk om mijn pa te zien, maar ik mis er mijn vrienden wel.
Jolien: Het moeilijkste? Dat ik mijn mama mis als ik bij mijn papa ben en omgekeerd. Gelukkig kan ik dan wel eens bellen, maar toch... soms wil je hen gewoon allebei. Samen.
Aïsha: Ik vind het vreselijk als mijn ma komt zagen over mijn pa. Wat moet ik daar nu mee? Als het te moeilijk is om gewoon over m'n papa te praten, doe het dan maar niet.
Gregory: In het begin vond ik het helemaal niet fijn, maar nu probeer ik er de voordelen in te zien: ik mag twee keer op reis, twee keer een verjaardagsfeest en twee keer zakgeld.

Relatiepraat
Stel, je puber weet van naaldje tot draadje hoe het zit met seks. Geen taboe te groot bij jullie thuis. Maar relaties, kunnen jullie daar ook open en bloot over babbelen?
Rika Ponnet: Qua seksuele opvoeding wordt er tegenwoordig niets meer aan de verbeelding overgelaten. Op school mogen ze om te oefenen zelfs een condoom over een dildo trekken. Maar over de relatie die daarbij komt kijken? Niets! Ik vind het jammer dat we daar niet open over kunnen praten. Volgens mij kunnen tieners een soort van relationele voorlichting gebruiken. Hoe je dat aanpakt? Praat eens over de koppels in jullie familie. Waar leerden oma en opa elkaar kennen? Hoe zit het tussen tante Rita en nonkel Bart? Wie kreeg thuis de wind van voren? Bij wie liep het fout? En hoe ging dat eigenlijk bij jullie? In elke familie heb je verhalen waar tieners iets aan kunnen hebben, verhalen over gelukkige en minder gelukkige keuzes. Als zo'n onderwerpen thuis bespreekbaar zijn, zullen tieners ook makkelijker met hun verhaal bij jou aankloppen.

Solo
Heel wat mensen moeten het in hun eentje rooien. Dapper opboksen tegen een wereld vol gelukkige koppels. Hoe kunnen ouders zonder partner praktische dingen en puberproblemen het hoofd bieden?
Lies Fortuin: Het allermoeilijkste is dat je alleen bent en niets kunt delen. Jij hebt constant de volledige verantwoordelijkheid over de kinderen en kunt niet zeggen: ‘Wat gaan WE nu doen?' Nee, je moet het allemaal maar zelf bekijken.
Martine Mingelinckx: Bovendien wordt het financieel minder evident en dat voelen ook je tieners. Gelukkig begrijpen de meesten de situatie, en gaan ze bijvoorbeeld in de vakantie aan de slag om hun centen aan te vullen.
Rika Ponnet: Het is ook lastig om tegelijk zowel de troostende als de strenge ouder te zijn. Als je met twee bent, kun je een keertje afwisselen, maar alleenstaande ouders moeten beide rollen tegelijk invullen. Soms durf je gewoon niet streng zijn, omdat je je schuldig voelt: ‘Ach, ze hebben al zoveel meegemaakt!' of omdat je hen alleen in het weekend ziet: ‘Als ze bij mij zijn is het feest!' Maar eigenlijk verandert je opvoedstijl best niet te veel na de scheiding.
Martine Mingelinckx: Let vooral op dat je zo'n tiener niet in de ouderrol duwt. Bespreek jouw persoonlijke problemen dus niet met zoon of dochter, want daar zijn pubers niet klaar voor. Alleen durven ze dat zelf niet toegeven omdat ze zich verantwoordelijk voelen voor het geluk van hun ouders.
Rika Ponnet: Sommige tieners schuiven hun eigen verdriet zelfs opzij om ma of pa te sparen. Zo'n periode mag niet te lang duren, want zij moeten die dingen zelf ook kwijt kunnen. De rollen moeten na een tijdje dus terug omgedraaid worden.
Hilde Hertecant: Wat kan helpen? Vertel je tiener dat je iemand hebt waar je bij terecht kan: je moeder, een vriend, vriendin of therapeut. Zo worden ze zelf terug een beetje vrijgesteld.

Taboe
Hoewel je lang geen uitzondering meer bent als je ouders uit elkaar gaan, blijft het voor veel tieners toch een moeilijk onderwerp om vrijuit over te vertellen.
Martine Mingelinckx: Hoe dat komt? Meestal is een puber daar een beetje beschaamd over. Het is nu eenmaal niet simpel om toe te geven dat er thuis problemen zijn.
Hilde Hertecant: Ook tieners met holebi-ouders hebben het moeilijk. Ze vinden zichzelf zodanig speciaal, hebben weinig andere voorbeelden in hun omgeving en praten er dan maar niet over. Het lijkt een beetje alsof ze er de woorden niet voor vinden.
Martine Mingelinckx: Het is heel belangrijk dat pubers weten dat ze hun gevoelens mogen uiten. Moedig hen aan om iemand in vertrouwen te nemen: hun beste vriend, vriendin, oma, opa of iemand op school?
Alda Perdaens: Als tieners ergens over hun gevoelens kunnen praten, gaat het er thuis vaak al wat meer ontspannen aan toe.

Uitbreiding
Je ma en stiefpa spreken de legendarische woorden: ‘Je krijgt er een broertje of zusje bij!' Zij staan trots te blinken, maar jij twijfelt toch. Is dat niet wat snel? Waar gaat die baby precies liggen wenen? Mag ik m'n kamer houden? Halbroertjes of -zusjes nemen sowieso een bijzondere plek in. Het kan een gezin dichter bij elkaar brengen of net verder uit elkaar drijven.
Hilde Hertecant: Sommige pubers vinden het ontzettend fijn en fantastisch om er een schattige baby bij te krijgen, anderen vinden het maar niets. Let op, zoiets heeft niet altijd met de situatie te maken, soms vinden tieners kleine kinderen nu eenmaal niet tof.

Voor de kinderen...
Je huwelijk is stuk, de liefde is over en jullie leven meer naast dan met elkaar. Maar je hebt wel samen een prachtig stel kinderen. Wat doe je in zo'n geval, blijf je samen voor je kroost of ga je scheiden?
Hilde Hertecant: Dat hangt natuurlijk van de situatie af. Als het lukt, waarom niet? Maar onderschat niet hoe snel een tiener voelt dat de situatie niet helemaal koosjer is.
Martine Mingelinckx: Het is voor hen allesbehalve aangenaam als jullie alleen om die reden samenblijven. Ook zij voelen die gespannen sfeer in huis, hè!
Rika Ponnet: Uiteraard! Jongeren vertellen me vaak dat ze zo'n scheiding al lang voelden aankomen. Sommigen vinden zelfs dat hun ouders te lang hebben gewacht.
Martine Mingelinckx: Vergeet ook niet, dat als je kinderen groot worden en het huis uitgaan, jij wel blijft zitten met een partner die je al jaren niet meer moet.

Wat nu?
Zit je (ex-)relatie in een moeilijke situatie? Het is niet alleen knap lastig om toe te geven dat je in de problemen zit, vaak is de drempel om hulp te zoeken ook vrij hoog. Laat je toch verleiden, want soms kan een duwtje in de rug je uit die impasse helpen of maken dat jullie terug vooruit geraken. Een zelfstandig (relatie)therapeut is dan één optie, maar ook een Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW), de Scheidingsschool en heel wat andere organisaties staan paraat.
* In een CAW (www.caw.be) is iedereen vanaf zestien jaar welkom. Er wordt niet alleen individueel rond moeilijkheden gewerkt, ook koppels kunnen er terecht. Bovendien bemiddelen ze bij stellen die respectvol, maar zonder advocaten willen scheiden.
* Bij de Scheidingsschool (www.scheidingsschool.be) kun je interessante infoavonden bijwonen. Er staan sessies op het programma over relationele en emotionele, maar zelfs over juridische aspecten. Er zijn ook ontmoetingsmomenten voor tieners. Daar leren ze andere jongeren kennen die in dezelfde situatie zitten. Op die manier voelen ze zich een pak minder alleen: ‘Ah! Is dat bij jou ook zo? Oef!' Hou zeker de website in de gaten, want op 12 oktober 2013 organiseren ze een grote ontmoetingsnamiddag voor kinderen, jongeren en volwassenen. Aanrader!
* Ook de Gezinsbond (www.gezinsbond.be/opvoeden) organiseert vormingsreeksen en brengt ouders samen om van gedachten te wisselen en onder begeleiding van een expert heel wat op te steking over opvoeding. Er bestaat een reeks speciaal voor eenoudergezinnen en eentje voor nieuw samengestelde gezinnen.
* Neem zeker eens een kijkje op www.tweehuizen.be. Op deze site vertellen kinderen en jongeren wat ze denken en voelen als hun ouders uiteen gaan, en wat er dan kan gebeuren. Ouders vinden er inspiratie om hun kind te ondersteunen en om hun ouderschap in goede banen te leiden.
* Tieners die zelf met de handen in het haar zitten kunnen anoniem en languit over hun troubles praten met AWEL via het gratis telefoonnummer 102. Ook op www.awel.be kunnen ze hun ei kwijt.

X
Je ex! Ooit was hij je prins, zij je prinses, maar nu is de liefde op en het sprookje uit. Hoe bitter de strijd ook verloopt, hoe hoog de emoties ook oplaaien, probeer het toch een beetje proper te houden.
Martine Mingelinckx: Natuurlijk steekt het als je ex een nieuwe vlam heeft, maar wees daar toch wat fair in, zeker naar de kinderen toe. Als zij vertellen hoe fantastisch dat nieuwe lief is, probeer je dan in te houden. Hoe moeilijk het ook is...
Hilde Hertecant: Zit zeker niet te klagen over je ex tegen de kinderen. Je mag echt niet verwachten dat zij geen bemiddelen.
Martine Mingelinckx: Want zo zet je hen in een onmogelijk positie: kiezen tussen jou en je ex. Doe je kinderen dat niet aan, zij willen en kunnen niet kiezen. Nee, ze zien jullie allebei graag.
Hilde Hertecant: Probeer je gewoon wat te gedragen. Soms hoor ik dat tieners zich schamen voor hun ouders, omdat ze bijvoorbeeld ruzie maken in het openbaar of kinderachtig doen op het oudercontact. Vreselijk!
Alda Perdaens: Schuif de verwijten en ruzies zoveel mogelijk opzij en leg de focus terug op de zorg voor je kroost. Jullie willen allebei dat zij zich goed voelen en kunnen volgen op school. Als je van daaruit kunt redeneren, raak je hopelijk een beetje uit die strijd.
 
Yes!
We zouden het bijna vergeten, maar uiteraard is zo'n scheiding niet alleen kommer en kwel. Verre van! De hoogste tijd dus voor een positieve noot.
Hilde Hertecant: Een scheiding is niet per se een ramp voor kinderen. Het kan zeker ook goed lopen en veel tieners zijn blij dat ze de ruzies verminderen.
Martine Mingelinckx: Je pikt er ook veel van op, want als je ouders uit elkaar gaan word je een beetje gedwongen om meer je plan te trekken. Ik merk dat deze tieners vaak sneller zelfstandig worden.
Hilde Hertecant: Ook in een nieuw samengesteld gezin leren tieners veel bij. Sommigen hebben een erg fijn contact met hun plusouders en leren zo een totaal andere wereld met nieuwe mensen kennen.
Martine Mingelinckx: Bovendien zijn tieners vaak ook blij dat ze terug een soort van gezinnetje hebben.
 
Zie ook
Zo! We hebben ze alle zesentwintig gehad, maar er valt uiteraard veel meer te vertellen over relaties & co. Voel je je verwaarloosd of blijf je een beetje op je honger zitten? Probeer dan zeker deze toppers uit:
* Thuis in twee gezinnen, hoe overleef je de scheiding van je ouders en je nieuwe gezin? MINGELINCKX Martine (2012), Uitgeverij Lannoo, ISBN 9789401401838
* Nieuwe Levens, nieuw geluk, van scheiding naar nieuw samengesteld geluk. MINGELINCKX Martine (2011), Linkeroever Uitgevers, ISBN: 9789057203886
* Blijf bij mij, hoe we in relaties strijden voor macht en intimiteit. PONNET Rika (2012), Uitgeverij Lannnoo, ISBN 9789020999785
* Uit elkaar voor jongeren, een brochure met handige info en tips voor als je ouders uit elkaar gaan. JEUGD & SEKSUALITEIT vzw (2008), ISBN: 9789076504346 (te bestellen op www.jeugdenseksualiteit.be)
* Ik wil papa én mama, allebei, over echtscheiding, verwerking, loyaliteit en hulpverlening. DRIESEN Ludo (2012), Garant Uitgevers, ISBN: 9789044128017
* Een nieuw gezin. Een nieuwe kans. WILLEMS Jos (2010), Witsand Uitgevers, ISBN: 9789490382261