13 maart 2019 Column
Andries (37) en Solana (31) zijn twee jaar gehuwd. Het samenleven verloopt moeizaam, er zijn veel conflicten, iets waarmee vooral Andries het bijzonder moeilijk heeft. Hij voelt zich opgebrand binnen hun relatie. Ze komen op gesprek.
Solana
Ik leerde Andries kennen in de Spaanse kookles. We hadden direct oogcontact, ik voelde dat hij me zag zitten, maar heb niet direct toegehapt. Ik wou er zeker van zijn dat hij het meende. Na een drietal maanden zijn we intensief beginnen daten en we woonden ook vrij snel bij elkaar in. Ik ben nu 5 jaar in België, heb hier vast werk en wil niet terug naar Ecuador. Ik kom uit een heel katholiek gezin en bij ons is het belangrijk zodra je samenwoont dat je ook heel snel trouwt. Vooral mijn ouders drongen daar heel vaak op aan en hun goedkeuring is voor mij toch belangrijk. We hebben ook onze leeftijd, ik wil graag kinderen, dus waarom nog wachten. Ik heb Andries altijd graag gehad omdat hij een rustige man is, ik me altijd veilig bij hem voelde. Hij had ook veel begrip voor mijn achtergrond, respect voor mijn eigenheid en toonde interesse voor datgene waarmee ik bezig ben. Hij is geen macho, een verademing met de mannen in mijn land. Wij hebben inderdaad regelmatig discussies, al zie ik dat niet direct als conflicten. Andries heeft het moeilijk met elk meningsverschil. Ik vind dat je die dingen gewoon moet kunnen benoemen en ook dat als je ruzie maakt het toch betekent dat de relatie en de andere belangrijk voor je zijn. En ja, ik heb behoorlijk wat temperament, ik weet dat, maar dat wist hij van bij aanvang en vond hij ook heel aantrekkelijk. Ik ben nu eenmaal opgegroeid in een omgeving waar mensen houden van discussie, er veel gepraat wordt, ideeën worden uitgewisseld en ook al eens gebotst wordt. Mijn ouders zien elkaar heel graag, maar ruziën constant. Mijn vader was en is niet de trouwste man, maar op zijn manier ziet hij mijn ma heel graag, die zich trouwens ook niet onbetuigd laat. Als ze ontdekte dat hij een scheve schaats reed, betaalde hij daar altijd een ferme prijs voor. Ze was dan telkens eerst woedend, heel fel en intens, om hem nadien gedurende weken te negeren. Maar bijleggen deden ze het dan toch, keer op keer. Als kind was dat niet altijd fijn. Ze dreigden dan ook vaak met weg gaan, wat ik heel benauwend vond. Maar als ouders waren ze wel warm en hebben ze altijd goed voor ons gezorgd. Bij Andries is dat helemaal anders. Bij hem thuis is het altijd stil, het lijkt wel de rust zelve, maar ik voel dat er onderhuids wel veel spanningen zijn, veel dingen die niet uitgesproken worden. Ruzie wordt eigenlijk altijd vermeden, wat me toch ook niet gezond lijkt. Telkens ik iets aanhaal, klapt hij dicht of loopt hij weg. Ik heb het gevoel dat hij de laatste tijd ook almaar later weg blijft van zijn werk, me uit de weg gaat, wat de zaken er natuurlijk niet op doet vooruitgaan. Daar word ik echt boos van, van niets zeggen, vermijden. Bepaalde onderwerpen zijn ook taboe. Zo wil ik graag snel kinderen, maar hij weigert daarover te praten. Het moet eerst tussen ons goed zitten, zegt hij dan.
Andries
Toen ik Solana leerde kennen, was ik al een tijdje toe aan een relatie. Ik had single zijn gehad: de reizen in groep, altijd overal alleen aankomen. Ik vond Solana direct heel aantrekkelijk. Ze straalt een levendigheid en enthousiasme uit die vrouwen hier niet vaak hebben. Ze is ook heel vrouwelijk. Ze liet zich niet makkelijk veroveren, alsof het een beetje een prelude was voor wat ging komen. Zo belde ze een aantal van onze dates af en liet ze niet snel haar gevoelens zien. Maar zodra ze er voor ging, was ze ineens heel fel aanwezig en kon het niet snel genoeg gaan. Ze drong ook heel snel aan op samenwonen en trouwen, een voorwaarde blijkbaar om aan haar ouders voorgesteld te worden. Eigenlijk ging dat allemaal veel te snel. We hadden beter langer samengewoond, zonder al die druk. Het was alsof de buit zo snel als mogelijk binnen moest zijn. Daardoor zijn e elkaar maar beginnen leren kennen toen al gehuwd waren, wat ik eng vond. Het gevoel in een gevangenis beland te zijn, niet meer voor- of achteruit te kunnen, was en is sterk. Solana is heel dominant, wil alles hebben zoals zij het ziet. Ze gaat daarbij geweld niet uit de weg, er sneuvelden al borden en glazen. Ze zegt dat ze nu eenmaal veel temperament heeft en ik dat moet relativeren. Dat ze het niet slecht bedoelt, maar ze op momenten als het overkookt, ook echt overkookt. Ik kan dat allemaal wel volgen, maar vind het bijzonder belastend. Ik voel bij mezelf dat ik daar ook agressiever van word, me meer opgejaagd voel en ik hou daar absoluut niet van. Ik ben iemand die gevoelig is, veel nood heeft aan een rustige leefomgeving, zeker na een dag werken. Solana kan ook dan bijzonder druk zijn; Ze wil dan alles van haar dag vertellen, ventileert alles wat ze gevoeld en beleefd heeft, discussies met anderen, wat mensen wel en niet goed doen, stressmomenten op haar werk...Ik word daar heel erg moe van. Als je stopt met werken moet je daar ook de deur dichttrekken, vind ik, en niet alles thuis nog eens doornemen. Maar hoe vaak ik dat ook vraag, ze heeft daar geen oren naar. Ik heb de laatste tijd heel vaak het verlangen om alleen te zijn, een eigen stek te hebben, een plaats waar niemand is en ik rustig tot mezelf kan komen. Ik vind het samenleven met Solana uitputtend, hoe graag ik haar ook zie. Ik gaf hier al eens uiting aan, maar ik voelde dat zij dat als een echte bedreiging ervoer. Ze was die avond heel agressief, duwde me bijvoorbeeld bij de zoveelste discussie hard tegen de muur. Ik ben weg gegaan, want wil daar absoluut niet in meegaan, maar voel wel dat er op deze manier almaar meer grenzen worden overschreden die ik niet wil overschrijden. Ze wil nu heel dwingend kinderen, maar ik zie dat op deze basis echt niet zitten en heb zelfs schrik dat ze er zal voor zorgen dat ze zwanger wordt. Ik hoop dat de gesprekken hier duidelijkheid en rust brengen.
Hoe het verder ging
Solana en Andries wijten hun meningsverschillen aanvankelijk aan culturele verschillen. Toch blijkt in de loop van de gesprekken dat dit maar een oppervlakkige analyse is van wat er tussen hen misloopt. Opvallend is dat beiden van bij aanvang sterk vanuit hun eigen behoeftes keuzes hebben gemaakt. Zo wou Andries niet meer alleen zijn, terwijl Solana wou settelen en aan kinderen beginnen. Voor wat er zich tussen hen afspeelde, was er nooit aandacht. Om de aard van hun talrijke ruzies te begrijpen, gaan we naar een recent conflict, tijdens een dag aan zee. Daar werd Solana heel kwaad omdat Andries niet meer uit eten wou gaan omdat hij te moe was. De ruzie escaleerde volledig in de wagen, in die mate dat ze aan de kant moesten gaan staan. ‘Ik was volledig uitgeput toen we die avond thuis kwamen. Het is alsof ze dit altijd doet als ik niet weg kan, zoals in de wagen." Waarop Solana: ‘Zo extreem was het niet. Ja, ik had honger en was boos, want zijn nood aan rust was opnieuw belangrijker en ik moest dan ook nog koken." De ruzie komt terug op gang en Solana toont zich heel aanvallend. Ze roept, waarop Andries dicht klapt en de ruimte wil verlaten. Ik kom tussenbeide en als de gemoederen gezakt zijn, kijken we naar wat er emotioneel gebeurt tijdens zo een escalerende ruzie. Daaruit blijkt dat Solana telkens ze zich miskend voelt, heel angstig wordt en zich dit uit onder de vorm van woede. ‘Iets neemt het dan over van mij. Ik vind het heel pijnlijk als Andries mijn verlangens naast zich neerlegt, alsof ik er niet toe doe." Ze benoemen het zelf als verlatingsangst, ontstaan vanuit de conflicten in haar gezin van oorsprong. Bij Andries is het net dat gevoel dat ‘iets het overneemt" dat hem doet weglopen. Voor Solana zou het net helpen als Andries blijft, blijkt in verdere gesprekken. ‘Ik heb er dan zo een nood aan dat hij mij eens vastpakt, toont dat hij sterk is, om kan met mijn moods. Nu wordt het allemaal alleen maar erger." We proberen dit een aantal keren en al vindt Solana dit helpend, toch ervaart Andries het als heel moeilijk. ‘Hier lukt het nog net, maar in onze thuisomgeving geloof ik gewoon nooit dat ik dat kan opbrengen. Ik loop echt weer opnieuw weg." Hij geeft ook aan zich heel alleen te voelen, alsof hij geen deel uitmaakt van deze relatie, het allemaal onecht is. ‘Ik wil graag een partner, maar kan niet zomaar opgaan in een wij-verhaal. Ik heb nood aan ruimte en rust." Dit kwetst Solana diep en al proberen we in de volgende sessie nog te kijken naar hoe het verder kan, toch voel ik dat Andries emotioneel uit de relatie is gestapt. Wanneer hij een paar weken later aankondigt dat hij alleen gaat wonen, is dat geen verrassing. Solana die bleef hopen, voelt zich op dat moment volledig in de steek gelaten. Andries sluit de gesprekken af, Solana blijft nadien nog een tijdje komen om een beter zicht te krijgen op zichzelf en het gebeurde.