Waarom het dalende aantal echtscheidingen niet noodzakelijk goed nieuws is

Voor het vierde jaar op rij daalt het aantal echtscheidingen. Dat blijkt uit cijfers van het Rijksregister. Nochtans blijft het aantal huwelijken gelijk. Hoera dus: we scheiden minder. Maar toch betekenen de cijfers niet per se goed nieuws, zeggen experts. Tekst: Silke Remmery voor Het Nieuwsblad

Burgerlijke staat: gescheiden. Dat was op 1 januari van dit jaar de situatie van ruim 1 miljoen Belgen. Klinkt veel, maar het aantal echtscheidingen is wel in dalende lijn. Uit cijfers van het Rijksregister die minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) vrijgaf, blijkt dat in 2017 nog 45.365 mensen hun getrouwde partner verlieten. Dat zijn er bijna duizend minder dan het jaar voordien en bijna vierduizend minder dan in 2014. Het aantal mensen dat scheidt, neemt dus jaar na jaar af. Omdat we ook minder vaak trouwen, denkt u misschien. Klopt niet: het aantal huwelijken blijft stabiel.

Onzichtbare scheidingsgolf
Maar dat we evenveel blijven trouwen, is voor een groot deel de verdienste van de babyboomgeneratie. Dat zegt socioloog Dimitri Mortelmans van de Universiteit Antwerpen. "Ongeveer een derde van de nieuwe gehuwden zijn mensen die na een scheiding opnieuw trouwen. Zij houden de cijfers op peil, maar eigenlijk is het wel zo dat de jonge generatie vandaag minder trouwt. Omdat ze vaker gewoon samen­wonen. En daar zit ook een onzichtbare scheidingsgolf, want die samenwonenden gaan wel nog vaak uit elkaar." Uit een steekproef van Mortelmans bij 20.000 koppels blijkt dat van de samen­wonenden die niet trouwden, na veertien jaar nog slechts een derde samen was. Twee op de drie was dus alweer uit elkaar. "Maar dat wordt nergens geregistreerd als scheiding."

Nochtans is dat geen te verwaar­lozen groep, zegt ook scheidings­consulent Erik De Corte. "Het aantal samenwoners dat in mijn praktijk komt omdat ze uit elkaar gaan, is bijna even groot als de gehuwden die scheiden. Jaar na jaar hebben we meer klanten over de vloer. Het aantal echtscheidingen mag dan wel dalen, het aantal scheidingen niet."

Soms is het beter
Wie hoopte op goed nieuws, is er dus aan voor de moeite. Of toch niet? Relatiedeskundige Rika Ponnet relativeert. "We moeten af van het idee dat een gestrand huwelijk per se slecht nieuws is. Natuurlijk blijft scheiden een moeilijk proces, maar voor sommige koppels is uit elkaar gaan net beter. Bovendien zegt een duurzaam huwelijk niets over de kwaliteit ervan."

Maar toch, de illusie dat koppels vandaag beter standhouden, lijkt door de experts helemaal van tafel geveegd. Trouwen we dan echt niet bewuster dan vroeger? Toch wel, zegt relatiedeskundige Rika Ponnet. "Vandaag hóéf je niet meer te trouwen. Wie het dus wel nog doet, doet het misschien met meer overtuiging."

Maar om daar zeker van te zijn, pleiten alle drie de experten ervoor om de samenwonenden in het vervolg gewoon mee op te nemen in de cijfers. Mortelmans: "Want zolang samenwonenden niet meegerekend worden, krijgen we geen duidelijk beeld van scheidingen in ons land."