15 september 2017 Dagblad
Jong getrouwd zijn én leven zonder seks: het bestáát niet. Behalve bij Astrid Coppens, die tussen haar 24ste en 30ste geen seks had met ‘den John". Slechts 0,2% van de jonge Vlamingen zit in hetzelfde schuitje, of durft dat toe te geven.
Het was Astrid zélf die de bekentenis over haar en‘den John" deed in het tv-programma ‘Gert Late Night": «Wij zijn zeven jaar getrouwd geweest, en de laatste zes jaar van onze relatie hadden wij zelfs geen fysiek contact meer». Ze was 23 toen ze door haar huwelijk mevrouw Bryan werd, en amper 30 toen de scheiding werd ingezet. Op dat moment was ze al zes jaar seksloos. En dat is, op die leeftijd althans, hoogst uitzonderlijk.
Sexpert Vlaanderen, een groot bevolkingsonderzoek naar de seksualiteitsbeleving in Vlaanderen, bewijst zwart op wit hoe apart Astrid wel is. Alle Vlaamse jongeren, die tussen 14 en 25 jaar oud waren én een relatie hadden, gaven aan dat ze het voorbije jaar seks hadden gehad. Bij Vlamingen die tussen 26 en 49 jaar waren en een koppel vormden, was de seksappetijt wel lichtjes gedaald, maar nog steeds zei slechts 0,2% dat ze de voorbije drie tot zes jaar niet intiem waren geweest. Astrid Coppens is met andere woorden een bijzonder zeldzaam fenomeen.
Al geeft professor seksuologie Paul Enzlien (KU Leuven), die meewerkte aan het onderzoek, wel meteen mee dat de ondervraagden soms wel eens sociaal wenselijke antwoorden durven te geven: «In onze maatschappij vinden we seksualiteit erg belangrijk. Als we deelnemen aan zo"n enquête, willen we zo normaal mogelijk overkomen. Als we denken dat de norm twee à drie keer per week seks is, is het moeilijk om aan te geven dat dat bij ons niet het geval is. Moeten toegeven dat er niet gevrijd wordt, is lastig. Een relatie hebben zonder seks is taboe. Net zoals het een taboe is wanneer koppels niet meer hetzelfde bed delen, terwijl de reden daarvoor heel simpel kan zijn: je slaapt beter als je apart ligt, of de ander snurkt te hard.»
Als koppels, en dan zeker jonge koppels, niet meer vrijen, wordt dit vaak gezien als een teken dat er een kink in de kabel zit. We gaan er algauw vanuit dat de relatie op sterven na dood is. Voor Astrid Coppens was dat alleszins zo: ze ziet het nu als een bewijs dat ‘den John" nooit echt van haar gehouden heeft. Net om niet de indruk te geven dat er wat mis is met hun relatie, verzwijgen de meesten dat er niets meer gebeurt tussen de lakens. Ook op dat vlak is Astrid een uitzondering: zij deelde haar besognes meteen met heel tv-kijkend Vlaanderen.
Seksuologe Rika Ponnet: «Een relatie zonder seks is een enorm taboe, omdat de buitenwereld er vanuit gaat dat het dan een slechte relatie is. Zelden zal men ermee naar buiten komen, want niemand wil als ‘mislukt" overkomen. Geen seks meer hebben kán inderdaad een indicatie zijn dat er iets mis is met de relatie, maar dat hoeft zo niet te zijn. Soms ontstaat er een intieme vriendschapsband tussen de partners, zonder seks. Ze blijven bij elkaar en zijn tevreden. Die mensen hebben er geen probleem mee en komen dan ook niet in therapie».
Ponnet benadrukt ook dat het verlangen naar seks fluctueert binnen een relatie én tijdens ons leven. Naarmate we ouder worden, hebben we steeds minder vaak seks. In de studie Sexpert Vlaanderen gaf één oudere persoon op zes aan dat ze in een relatie zaten én het voorbije jaar géén seks meer gehad hadden (17,7%). Het ging dan om mensen tussen 50 en 80 jaar. «Waarom één op zes al een jaar lang geen seks meer heeft gehad, daarover kunnen we enkel speculeren», meent professor Enzlien. «Maar het is natuurlijk zo dat seksualiteit op die leeftijd verandert - ik zeg niet achteruit gaat - door fysiologie. Tegelijkertijd stellen we ook vast dat deze mensen ervoor kiezen om bij elkaar te blijven, ondanks het gebrek aan seks. Dat is toch opmerkelijk want tegenwoordig is het geen schande meer om te scheiden. Er zijn dus ook mensen die er geen problemen over maken dat ze leven zonder seks»