‘Vrouwen voelen zich minder schuldig na overspel dan mannen'

Vrouwen die een affaire beleven, hebben nadien minder last van schuldgevoelens dan mannen, schrijft Het Belang van Limburg op 23 juli. Dat blijkt uit een enquête van de overspelsite Victoria Milan bij 4.650 van haar leden. Voelen overspelige mannen zich schuldiger dan ontrouwe vrouwen? Hoe representatief is die studie? De Factchecker van Knack zocht het uit en komt tot de conclusie dat deze stelling onwaar is.

De cijfers komen uit een internationaal opgepikt perscommuniqué van Victoria Milan, naar eigen zeggen een ‘datingsite voor mensen die al een verhouding hebben' met in België 55.000 geregistreerde gebruikers en wereldwijd 4 miljoen. ‘De overkoepelende boodschap is duidelijk', zo stelt het persbericht. ‘Vrouwen zijn in hun ontrouw veel genadelozer (merciless) dan mannen, en ondanks hun ontrouw behouden ze hun eigenwaarde.'

Voelen overspelige mannen zich schuldiger dan ontrouwe vrouwen? Hoe representatief is die studie? ‘De enquête is random verspreid naar een aantal van onze gebruikers', mailt pr manager Ashiah Vassallo desgevraagd. ‘Exact 2.755 mannen en 1.895 hebben ze ingevuld. Wij bieden louter de informatie aan die onze leden ons geven. En voor zover wij het kunnen weten, zijn hun antwoorden waarheidsgetrouw.' Een ontwijkend antwoord, zegt u? Met reden, zo blijkt.

Geen van zes geraadpleegde experten kent wetenschappelijk onderzoek dat schuldgevoelens bij overspel koppelt aan gender. Maar het antwoord op de vraag valt uit andere studies wel af te leiden, zegt relatietherapeute Rika Ponnet. ‘Uit onderzoek over schuldgevoelens tout court blijkt eensluidend dat vrouwen er gemiddeld meer last van hebben dan mannen. Bijna twee keer zoveel zelfs. In vergelijking met mannen zijn vrouwen gemiddeld empathischer en socialer - dat is aangetoond - en meer gericht op het welzijn van de groep. Hoe groter je inlevingsvermogen, hoe beter je kunt inschatten wat overspel bij je partner zou aanrichten. En hoe groter, bijgevolg, je schuldgevoel.'

Dat vrouwen die vreemdgaan daar meer mee worstelen dan mannen, merkt seksuologe Lieve Briers in haar praktijk. En seksuoloog Bart Van Coillie zegt het zo: ‘Mannen hebben vaker dan vrouwen een autonoom geweten. Dat wil zeggen dat ze, vaker dan vrouwen, hun eigen wetten stellen. Vrouwen hebben eerder de neiging tot een heteronoom geweten. Ze zijn plichtsgetrouwer en kijken meer naar anderen om hun eigen gedrag te beoordelen.'

Omdat vrouwen met een profiel op Victoria Milan per definitie stoutmoediger zijn dan gemiddeld, kun je de onderzoeksresultaten niet veralgemenen. De overspelsite hengelt ermee naar gratis publiciteit, en in het bijzonder naar meer vrouwen die zich inschrijven, want die zijn verhoudingsgewijs schaars. ‘Zo'n datingsite zegt dat overspel je huwelijk kan redden, zegt Ponnet. ‘Het spijt mij', lacht ze. ‘Dit is geen moreel oordeel, maar hoewel meer dan de helft van alle relaties overspel overleeft, wijst de praktijk eerder het tegendeel uit.'

De meest betrouwbare cijfers over vreemdgaan in Vlaanderen staan in de Sekspert-studie van de UGent en KU Leuven uit 2013, een bevraging van 1.832 Vlamingen (14-80 jaar oud). Daaruit blijkt dat een op vier mannen (26 procent) en iets meer dan een op vijf vrouwen (22 procent) tijdens een partnerrelatie ooit seks heeft gehad met iemand anders. ‘Een significant verschil, maar lang niet zo groot als vaak gedacht', zegt psycholoog Alexis Dewaele (UGent) die de studie coördineerde.

Conclusie:
Knack beoordeelt de stelling als onwaar. Vrouwen voelen zich na overspel niet minder schuldig dan mannen, zeggen seksuologen. Het is eerder andersom.