Vraag het aan Rika: “Hoe moet je omgaan met een vervelende collega?”

Bieke heeft een collega met wie het echt niet botert. “We werken inmiddels anderhalf jaar samen op school. In het begin verliep dat goed, maar mettertijd merkte ik dat ze heel veel energie van me eiste en me volledig leegzoog. Onlangs gaf ze ook toe dat ze heel onzeker is, en naar bevestiging zoekt. Om mezelf staande te houden ben ik steeds meer afstand gaan houden, en haar wat gaan negeren.” 

“Enkele maanden geleden kwam het tot een gesprek met haar en twee leden van de directie, maar dat heeft niets opgeleverd. Zo blijft ze mijn les nog steeds binnenvallen. Wat me het meest stoort, is dat ik haar herhaaldelijk betrap op leugens, en dat ze van een mug een olifant maakt. Dit om haar zin te krijgen, of om zichzelf in een beter daglicht te stellen. Ze wil zich ook steeds in de belangstelling werken door grootse projecten op te zetten, terwijl ik het liever ‘low profile’ houd. Hoe moet ik hiermee omgaan?”

“Er zijn een paar manieren om om te gaan met lastige mensen op het werk” reageert Rika Ponnet. “Een hele radicale is je biezen pakken. Soms kan het verstandig zijn om te zeggen dat je er gewoon mee stopt, al is er geen garantie dat er op een andere werkplek een niet nog lastiger exemplaar rondloopt.”

“Wat mensen ook vaak proberen, is de andere veranderen. Dat zit ook een stukje in dit verhaal. Maar als je daar goed over doordenkt, besef je dat dat een onbegonnen zaak is. Mensen veranderen namelijk alleen maar als ze daar zelf echt voor kiezen, of als ze zich veilig voelen om daarin te evolueren. Maar als ik het hoor, is dat klimaat hier totaal niet aanwezig.”

Wat is er dan wel mogelijk? “Probeer het vanop een bepaalde afstand te bekijken” raadt Rika Ponnet aan. “Als je iets vanuit een vogelperspectief bekijkt, zorgt dat voor ruimte tussen jou en de andere, waardoor je de hele kwestie los van de andere kan bekijken. Zo heb je ruimte om te bekijken waarom je er zoveel aandacht aan besteedt.”

“Als je op die manier kijkt naar Bieke en haar collega zie je dat ze allebei vechten om erkenning, maar op een totaal andere manier. De collega toont het openlijk, en toont ook dat ze hier heel kwetsbaar in is. Bieke doet het op een andere wijze: zij toont de behoefte niet, en houdt het liever low profile. Maar ze hoopt wel dat mensen haar zien.”

“Aan beide kanten zit er een angst voor afwijzing. De ene gaat ermee om door zichzelf ‘in the picture’ te werken, de andere gaat ermee om door zich heel ver van dat terrein van de afwijzing weg te houden, en low profile te blijven.”

Vriendinnen zullen Bieke en haar collega nooit worden. “Maar Bieke erkent best dat er bij haarzelf ook een behoefte is aan erkenning. Zo kan ze met mildheid zien dat de andere ook maar naar een vorm van bevestiging op zoek is.”

“Wat de hele concrete situaties betreft, zoals het binnenvallen in de klas: uiteraard is het belangrijk om te begrenzen. Doe dat op een zachte maar duidelijke manier. En niet één keer, maar telkens als het gebeurt. Mensen denken vaak ‘ik heb dit toch al besproken’, maar grenzen worden pas gerespecteerd als ze een aantal keren na elkaar duidelijk gesteld zijn.”  

En wat met het liegen? “Je kan dit een beetje vergelijken met de reden waarom kinderen liegen. Ze doen dat niet omdat ze stout of slecht zijn, maar omdat ze angst hebben om afgewezen te worden. Als Bieke het zo bekijkt, kan ze een vorm van mededogen ontwikkelen.”

Luister naar deze aflevering van 'Vraag het aan Rika' via Radio 1 Select.
Zin in meer? Ga dan naar het overzicht met alle afleveringen van 'Vraag het aan Rika'.