Waarom je maar beter van de ex of het lief van je vrienden wegblijft

Grote koppen op de Amerikaanse en Britse nieuwssites: de vriendschap tussen Elon Musk en Sergey Brin, de Tesla-tycoon en de Google-baas, is naar verluidt gebarsten. De reden, volgens de Amerikaanse krant Wall Street Journal: Musk zou in december een kortstondige affaire gehad hebben met Nicole Shanahan, die op dat ogenblik nog getrouwd was met Brin. Elon Musk liet er niet al te lang gras over groeien voor hij met het Twitterbericht kwam dat ze er bij de Wall Street Journal naast zaten – en hij deed er nog een schepje bovenop door te insinueren dat dat niet de eerste keer was, en wat humor door te vermelden dat het al veel te lang geleden was dat hij überhaupt seks had. Waarom meteen wereldwijd de wenkbrauwen omhoog gaan bij een dergelijk bericht – we denken ook aan de niet zo prettige avonturen tussen Thibaut Courtois en Kevin De Bruyne? Relatie-experts zijn unaniem. Gewoon niet doen. Nooit. De beladenheid is enorm groot, en achteraf dreigt iedereen er bedrogen uit te komen.

“Verwacht geen applaus”

“Wie iets begint met de ex van een vriend of vriendin, kan niet op applaus rekenen”, zegt relatiedeskundige Rika Ponnet van Duet Relatiebemiddeling . Ook relatietherapeute Vanessa Muyldermans denkt er zo over en geeft mee dat je jezelf kunt behoeden voor een vonk met de (bijna) ex van een vriend. “Ken je rol. Je bent in de eerste plaats een vriend(in) voor je beste vriend(in) en zit in dat team. Geef gerust advies aan je bestie , maar begin niet plots intiem te babbelen met zijn of haar partner. Die band blijft beter oppervlakkig. Zo houd je het clean en duidelijk voor iedereen. Als je gaat bemiddelen tussen het koppel, krijg je rolverwarring en kun je in een vervelend verhaal terechtkomen. Het is eveneens een slecht idee om een hobby te beoefenen met de partner van je boezemvriend(in): er zijn voldoende anderen met wie je een passie kunt delen.”

Stel: de verliefde gevoelens nemen toch de bovenhand en ontaarden in een passionele connectie. “Het kan gebeuren en er zit enige logica in. Je hebt wellicht een aantal gemeenschappelijke punten met je beste vriend(in). Jullie staan beiden op een bepaalde manier in het leven, delen waarden en normen… Daarom kan de partnerkeuze van de ander als aantrekkelijk worden gezien”, zegt Ponnet. Maar als de gevoelens het winnen van het gezond verstand, zegt het volgens haar veel over de eerste relatie: de vriendschap. “Die band is dan vaak niet zo kwalitatief als aanvankelijk gedacht. Het kan erop wijzen dat er altijd al een bepaald competitie-aspect in de vriendschap heeft gezeten. Er zit bovendien iets incestueus aan. Vrienden zijn als het ware gekozen familieleden. Je moet het eigenlijk vergelijken met het aangaan van een relatie met je gescheiden schoonbroer- of zus. Het is een ethische grens die je niet overschrijdt, ook niet na een paar jaar.”

Vriendschappelijk bedrog

Een romantische hervorming van dit elan in een vriendenkring brengt bijna altijd pijnlijke gevolgen met zich mee in de vorm van conflicten en destructiviteit. Voor het nieuwe stel én de omgeving. “Het basisvertrouwen dat er ooit was, is weg en komt nooit meer terug. Het is een vorm van bedrog in de vriendschap. De nieuwe relatie verbreekt groepen”, zegt Ponnet resoluut. “De betrokkenen in kwestie kunnen sociaal aangepast gedrag vertonen, maar de beste vriend van destijds wordt geen vertrouweling meer. Bovendien belandt het nieuwe koppel vaak in isolatie.”

Muyldermans ziet de deur wel nog op een kier waaien als er vanaf het begin open kaart wordt gespeeld tussen de partijen. Het hangt er volgens haar ook van af hoe lang de relatie al gedaan is. “Was het helemaal uit of was er sprake van unfinished business? Zijn je vriend(in) en de ex op een goede manier uit elkaar gegaan? En wanneer heb je over je gevoelens verteld? Meteen of als de relatie al een half jaar aan de gang was? Dat maakt verschil: hoe sneller je het zegt en hoe kwetsbaarder je jezelf opstelt, hoe meer kans dat je vriendschap nog een toekomst heeft en het vertrouwen zich herstelt. Zeg dat je het er lastig mee hebt. Toon je menselijk. Menselijk zijn, dat is niet perfect zijn.”

Kwetsbare kant

Ze heeft een concrete tip om de vriendschap te redden. “Vraag in welke mate je vriend(in) informatie wil krijgen. Mag je alles vertellen of enkel de grote lijnen? Pols niet één keer naar de beleving en wensen van je vriend(in): check af en toe naar de gevoelens en verwachtingen.” Aftoetsen geldt ook als advies voor de andere vrienden binnen dezelfde kring, die zich vaak geen houding weten aan te nemen in de nieuwe situatie. “Het nieuwe koppel wordt uit voorzorg niet meer uitgenodigd voor feestjes en kan op termijn helemaal buitengesloten worden. Dat kan een gevolg zijn van bezorgdheid van andere vrienden, die niemand extra willen kwetsen. Probeer te voorkomen dat iemand naast hun partner ook de hele vriendenkring kwijtspeelt. Zoek door middel van communicatie naar een plaatsje binnen de bende die werkt voor alle betrokken partijen.”

Garanties krijg je echter nooit. “Houd er steeds rekening mee dat de vriendschap, de nieuwe romance of beide relaties helemaal kunnen stoppen. Dan komt het erop neer om dat te aanvaarden. Wik en weeg steeds wat je echt wil en wat je wil loslaten”, klinkt het. Volgens Muyldermans klopt het gezegde eerlijk duurt het langst helemaal in dit scenario. “Ook voor jezelf. Ook al verlies je een vriend, lief of beiden: als je het met beide partijen goed hebt voorgehad en open communiceerde, kun je jezelf nadien niets verwijten. Ook al doet het heel veel pijn.”