Wat als je ouders je onder druk zetten over kleinkinderen?

“Vragen wanneer je kinderen aan kinderen beginnen, is een inbreuk op hun intieme leven”, zegt Rika Ponnet van Duet Relatiebemiddeling. “Alles hangt natuurlijk af van de verhouding tussen ouders en hun eigen kinderen, maar de boodschap voor potentiële oma’s en opa’s is altijd: spring erg voorzichtig om met die vraag. Ze gaat over een heel delicate kwestie.”

Verlangen mag

Ponnet maakt wel een onderscheid tussen een verlangen en een verwachting kenbaar maken. “Niemand zal het je kwalijk nemen als je een verlangen uitspreekt. Meer nog: in elke relatie mag je een gevoel van verlangen uiten. Dat is de beste strategie binnen families om een emotioneel open relatie te krijgen en veel thema’s bespreekbaar te maken”, klinkt het. Een verwachting uitspreken zet een heel andere toon. “Want dan leg je druk op je relatie met je eigen kind en op het koppel. Met een verwachting zeg je eigenlijk: ik vind dat ik jouw leven mag bepalen.”

Volgens de relatiedeskundige kun je in zo’n confronterende situatie − denk: de vraag wordt luid gesteld aan een gevulde familietafel − op verschillende manieren reageren. “De beste reactie is om het gepopel aan de andere kant te erkennen. Spreek uit dat je begrijpt dat je (schoon)ouders verlangen om grootouders te worden”, klinkt het. Vervolgens kun je kiezen hoeveel inkijk je geeft in je privacy. “Je kunt melden dat jullie er nog niet uit zijn, jullie zelf wel zullen beslissen of er kinderen komen of benoemen dat jullie onder druk staan als de persoon in kwestie vaak polst naar gezinsuitbreiding. Spreek bijvoorbeeld af dat je het onderwerp in de toekomst liever zelf ter sprake brengt.” 

Legt dat de ongegeneerde nieuwsgierigheid niet aan banden? Dan kun je volgens de expert ouders, schoonouders of andere familieleden even apart nemen om te beklemtonen dat je de vraag niet graag krijgt. “Mensen zijn zich er vaak niet van bewust hoe kwetsend die kan overkomen. Er kunnen zoveel (pijnlijke) aspecten aan vast zitten. Misschien is een koppel bezig aan een fertiliteitstraject en niet klaar om dat in de groep te gooien.”

Voorbereide aanval

Ponnet vindt absoluut niet dat koppels, al dan niet met kinderwens, aan iemand verantwoording verschuldigd zijn, ook niet aan de eigen ouders. “Soms is het nodig om in de aanval te gaan en een duidelijke grens aan te geven. Want dat zijn vragen over gezinsuitbreiding ook: een aanval. Je kunt een reactie voorbereiden en altijd een valabel, goed aanvoelend antwoord klaar hebben om jezelf op zo’n momenten te beschermen. Of bedenk een vraag die even persoonlijk is. Hoe zit het met de seks bij jullie? komt voor de ander misschien over als een choquerende tegenvraag, maar is in principe even intiem.”

Ponnet besluit dat je aangegeven grens misschien niet onmiddellijk zal gerespecteerd worden, maar raadt aan om ze telkens opnieuw aan te geven tot je de vraag uiteindelijk niet meer krijgt. Nog een tip voor koppels die er steeds mee geconfronteerd worden: onthoud dat de vraag meestal gericht is aan jullie samen. “Als je partner de boot afhoudt wat gezinsuitbreiding betreft, kun je het zelf niet maken om in coalitie te gaan met de (schoon)ouders die een vurige kleinkinderwens koesteren. Dan ben je elkaar aan het uitspelen als geliefden.” In dat geval kun je volgens de relatiedeskundige nog altijd fijntjes melden dat je met twee moet zijn om kinderen te maken.