WARM AANBEVOLEN >> Tweedaagse voor singles die opnieuw willen uitreiken!
20 februari 2024
WARM AANBEVOLEN! Samen met Kathleen Tobback organiseert collega Catherine een tweedaagse voor singles op 22 en 23 maart in Mechelen. Spread the word!
30 oktober 2023 Dagblad
45 jaar waren ze getrouwd, maar nu zetten Meryl Streep (74) en haar man een punt achter hun huwelijk. Ook in Vlaanderen gaat bijna elke dag een koppel na meer dan 40 jaar uit elkaar. “De angst om met die andere oud te moeten worden, is soms groter dan de angst om alleen te blijven”, zegt Rika Ponnet.
Het Nieuwsblad - Tekst: Kim Clemens
Ze hebben vier kinderen en vijf kleinkinderen, en vrijdag droeg Meryl Streep tijdens de Princesa de Asturias Awards in Spanje nog haar trouwring. Maar eigenlijk zijn de gevierde actrice en haar man Don Gummer (76) al zes jaar uit elkaar. “Ze zullen altijd om elkaar geven”, aldus een woordvoerder aan het Amerikaanse blad Page Six. En toch gaan ze dus, na zo’n lang leven samen, nog uit elkaar.
Niet zo uitzonderlijk, blijkt uit cijfers van Belgisch statistiekbureau Statbel: elk jaar zetten in Vlaanderen meer dan 300 koppels na 40 jaar huwelijk of langer een punt achter hun relatie. In 2022 ging het om 324 van zulke scheidingen, in 2021 om 366, in 2020 om 219 en 2019 om 393 scheidingen. Oftewel: gemiddeld elke dag één, dus. Een tiental mensen trekt jaarlijks zelfs nog een streep na een huwelijk van 55 jaar of langer.
Die cijfers verbazen relatiebemiddelaar Rika Ponnet niet. “We kijken vandaag op een andere manier naar het leven in zijn geheel, ook op latere leeftijd”, zegt ze. “Individueel geluk najagen is een stuk belangrijker geworden. Als ze bij een relatie het gevoel hebben dat ze hun tijd aan het uitzitten zijn, dan vinden sommige mensen het gerechtvaardigd dat niet meer te doen en die beslissing te nemen.”
Relatiebemiddelaar
Een situatie die vandaag vaker zal voorkomen dan vroeger, en daar zijn verschillende redenen voor. Een eerste is levensverwachting: tegenwoordig zijn er überhaupt meer mensen die de kaap van 40 jaar huwelijk ronden dan pakweg een halve eeuw geleden. “We worden ouder dan vroeger, en ook kwalitatief ouder. In mijn praktijk hoor ik mensen van eind de 60, begin de 70 hun twijfels benoemen als een existentiële crisis. Als ze iets willen veranderen in hun leven, dan is het nu of nooit. Vaak hebben ze al jaren naast elkaar geleefd, en is er al lang geen sprake meer van seksuele intimiteit. De ene partner heeft er misschien geen interesse meer in, de andere nog wel. Vroeger gebeurde dat ook, hoor. We kennen allemaal genoeg verhalen van de generaties voordien waarbij ze elk op een andere verdiep verbleven of met heel veel bitterheid met elkaar omgingen.”
Dat ze nu wél uit elkaar gaan, is ook omdat het kan. “Het is de eerste generatie waarvan ook een groot deel van de vrouwen voltijds heeft gewerkt en het financieel aankan.” En het taboe is ook wat weg. “Al is de impact op de kinderen, de kleinkinderen, de vriendenkring enorm. Het is bovendien niet zo eenvoudig om op die leeftijd nog een nieuw leven uit te bouwen. De keuze wordt dus niet lichtzinnig gemaakt.”
Ook al omdat er een enorme angst is voor eenzaamheid op latere leeftijd. Een reden waarom die leeftijdscategorie vaak heel actief is op de datingmarkt, zegt Ponnet. “Maar de angst om ouder te worden mét die andere persoon kan minstens even groot zijn.”
Het kan zijn dat mensen wel goed waren met de kinderen, in de loop der jaren uit elkaar gegroeid zijn, en dat dat pas echt duidelijk wordt wanneer ze met pensioen zijn. Of dat de ene fysiek wat meer ongemakken heeft, terwijl de andere het niet kan aanvaarden ouder te worden. “Mensen zijn daar heel oordelend voor, als zo iemand weggaat. We leven in een maatschappij die enerzijds opdringt dat we van elke dag iets moeten maken, en anderzijds toch moraliserend is als mensen het doen.”
Een tussenoptie
Hoe dan ook hebben die veranderende relaties een serieuze invloed op hoe de oude dag er later uit gaat zien. Want wat met de mantelzorg? “Ga je de zorg opnemen voor iemand met zware alzheimer na een korte relatie of een latrelatie? Ik zie dat niet gebeuren”, zegt Ponnet.
Er is nog een tussenoptie, tussen blijven of weggaan. De relatie wat meer openen. Rika Ponnet heeft er al met mensen gesprekken over gehad, ook op gevorderde leeftijd. “We worden allemaal heel oud. Het is niet realistisch dat één iemand een invulling geeft aan alle behoeftes voor het hele leven. Misschien moet men daar eens op een andere manier over durven na te denken en te praten.”