Een relatie met een leeftijdsverschil van 10 of 20 jaar: werkt dat?

Model Gig Hadid (28) is meermaals hand in hand gespot met de 49-jarige acteur Bradley Cooper. Recent werd het stel zelfs volop al kussend gefotografeerd. Er lijkt liefde te bloeien tussen het prille koppel. En daar is momenteel heel wat rond te doen. Want de acteur en het model schelen maar liefst 21 jaar. Beiden hebben ook een kind uit een vorige relatie. Vooral op sociale media reageerden mensen kritisch. “Ik vind het maar een raar koppel”, zucht eentje. “Ik kan moeilijk begrijpen wat Gigi in hem ziet”, klinkt het bij een ander.

Ook Vlaams showbizzkoppel Tine Embrechts (48) en Guga Baúl (37) werd door het leeftijdsverschil van elf jaar overspoeld met haat. “Ik had destijds al twee kinderen toen ik hem leerde kennen en hij was nog maar in de twintig”, vertelt Tine in de MNM-podcast ‘22 minuten stomme vragen’. “Ik kreeg al snel te horen dat ik zijn leven kapotmaakte en mij moest schamen. Iemand schreef zelfs: ‘Wat doet zo’n knappe man met zo’n lelijke vrouw?’”

Relaties met een groot leeftijdsverschil krijgen nog altijd met heel wat vooroordelen af te rekenen, merkt ook seksuologe en relatiebemiddelaar Rika Ponnet. “Dat geldt trouwens voor alle relaties die buiten het klassieke verwachtingspatroon vallen. Ook als je kiest voor een partner met een andere etniciteit of een verschillend opleidingsniveau.”

Komt dat wel goed? De experte nuanceert dat graag. “Onderzoeken tonen aan dat een groot leeftijdsverschil — en dan heb ik het over meer dan tien jaar — geen troef is voor de duurzaamheid van een relatie”, zegt Ponnet. “Maar die studies focussen op één aspect van een relatie, namelijk: ‘hoelang blijft ze duren’. Als blijkt dat deze relaties sneller spaaklopen, dan concluderen we dat een groot leeftijdsverschil geen goede zaak is. Die focus gaat compleet voorbij aan de kwaliteit van relaties.”

Naarmate de tijd vordert, wordt een leeftijdsverschil wel sterker voelbaar, zegt Ponnet. “Iemand van 45 kan net zo jeugdig in het leven staan als zijn partner van 25. Maar wanneer twintig jaar later fysieke beperkingen de kop opsteken, het pensioen nadert en je toekomstperspectief wijzigt, terwijl je partner als veertiger nog volop in het leven staat, kunnen de verschillen zo groot worden dat ieder zijn weg gaat.”

“Leeftijdsverschil is slechts één van de vele elementen die een rol spelen in een relatie”, benadrukt Rika Ponnet. “Het succes hangt ook samen met het motief om in een relatie te stappen. Bij een totale liefdeservaring speelt een groot leeftijdsverschil niet zo’n rol.”

“Maar heel anders is het wanneer iemand doelbewust op zoek gaat naar een oudere partner om naar op te kijken of om beschermd te worden. Je kiest de ander dan niet omwille van zijn totaliteit, maar om de behoefte die hij in jouw leven kan vervullen.”

“Hetzelfde zien we bij mensen die bewust op zoek gaan naar een veel jongere partner. Vaak speelt daar moeite met ouder worden en de wens om dat proces te vertragen. Ook het idee dat je partnerkeuze deel uitmaakt van je eigen succes kan meespelen. ‘Als jij een jonge partner weet te veroveren, moet je wel fantastisch zijn’. Dat prestatiedenken kan zowel bij mannen als vrouwen voorkomen. Van een kwalitatieve relatie is dan niet meteen sprake.”

Naar de redenen van Gigi en Bradley of Tine en Guga om voor een respectievelijk veel oudere en jongere partner te kiezen, blijft het gissen. Maar relatietherapeute Sarah Hertens heeft ervaring met oudere vrouwen die voor een jongere man kiezen, en andersom, en vermoedt dat ze weet waarom ze dat doen.

“Een oudere vrouw zoals Tine weet meestal al hoe het leven in elkaar zit. Dat komt met een rust en maturiteit die heel aantrekkelijk is voor kerels. Zij is op seksueel vlak vaak zekerder van zichzelf en ongeremder en is dus ook daarin heel compatibel met jongere mannen.”

“Een oudere vrouw is nog vaak onafhankelijker: ze heeft geen man meer nodig voor de financiën of een gezin. Hij hoeft niet voor haar te zorgen en kan zonder schuldgevoel zichzelf verder ontplooien en voor de jeugdigheid zorgen in de relatie. Terwijl zij met haar maturiteit voor de balans zorgt.”

Een veel gehoord vooroordeel is dat zo’n man onbewust een nieuwe moederfiguur zoekt. Maar dat is volgens Hertens niet echt correct. “Ik sluit het niet uit. Maar een man die voor een oudere vrouw kiest, is net op zoek naar een gelijke. Iemand van wie ze iets kunnen leren, iemand die op vlak van seksualiteit op gelijke voet staat. Ze zijn niet op zoek naar iemand die voor hen wil zorgen.”

Die gelijkwaardigheid onderscheidt een relatie tussen een oudere vrouw en jongere man van een relatie tussen een oudere man en jongere vrouw, zegt Hertens. “Bij een oudere man in zijn midlifecrisis zoals Bradley en een jongere vrouw als Gigi wil de man niet zelden ‘zorgen’ voor de vrouw. In die dynamiek is de vrouw vaak afhankelijk van de man. Bij een jongere man en oudere vrouwen zien we eerder het omgekeerde: onafhankelijkheid. In zo’n relatie respecteren man en vrouw vaak meer elkaars autonomie en zijn ze gelijken.”

Het een heeft niet meer kans op slagen dan het ander, gelooft Hertens. Maar uit onderzoek blijkt wel dat een relatie tussen een oudere vrouw als Tine en jongere man zoals Guga erg goed kan werken. “Zulke koppels blijken heel tevreden te zijn en hun relaties zijn heel stabiel en van lange duur.”

Die gelijkwaardigheid en autonomie spelen daarin mee, maar Hertens ziet nog een derde verklaring. “Een groot leeftijdsverschil betekent vaak ook dat beide partners een heel andere leefwereld hebben. En dat kan de relatie moeilijker maken, maar het kan de relatie ook spannend en prikkelend houden.”

Op voorwaarde wel dat zo’n koppel de twee grootste struikelblokken overleeft, zegt Hertens. “Enerzijds moeten ze kunnen omgaan met het stigma dat nog altijd rond zo’n relatie hangt. Ze zullen ongetwijfeld grove of lacherige opmerkingen krijgen van de buitenwereld en die mogen ze niet aan hun hart laten komen. Anderzijds voelt de oudere vrouw in zo’n relatie zich vaak onzeker over het feit dat ze ouder wordt en het effect daarvan op de aantrekkingskracht. Ook daar moet het koppel mee om kunnen.”

Zes tips voor koppels met een groot leeftijdsverschil

• Pieker niet te veel over het feit dat samen oud worden voor koppels met een groot leeftijdsverschil niet weggelegd is. “Mensen zijn te veel bezig met de film van de toekomst”, zegt Rika Ponnet. “Piekeren over iets dat niet te controleren valt, heeft weinig zin.”

• Kijk liever naar het hier-en-nu, zegt Ponnet. “Kan ik me ontplooien? Krijgen mijn vrienden en mijn leven ruimte of moet ik op mijn veertigste het leven van een zestiger leiden?”

• Is er nog een kinderwens? Dat moeten jullie goed bespreken. “Met een oudere partner is de kans groter dat jij een tijd alleen voor de opvoeding zal moeten instaan”, zegt Ponnet. “Zijn jullie daarop voorbereid? Dat zijn essentiëlere elementen in het samen gelukkig zijn, dan al die toekomstperspectieven waarop je geen vat hebt.”

• Laat je niet beïnvloeden door het eventuele oordeel van de buitenwereld, zeggen beide experts. Hertens: “Ga niet, zoals de buitenwereld, denken in ‘goed’ of ‘fout’. Praat met elkaar over hoe jullie met het stigma omgaan en ondersteun elkaar daarin. Blijf elkaar bevestigen dat je elkaar graag ziet en laat jullie omringen door mensen die wel in de relatie geloven.”

Ponnet: “Onthoud ook dat aanvaarding van de buitenwereld sterk afhangt van de manier waarop jij communiceert. Zeg jij met volle kracht ‘dit is de partner van mijn leven’, dan merk ik dat de omgeving zich meestal vrij snel aanpast. Daarnaast denk ik dat het belangrijk is om niet in het verweer te gaan. Toon liever begrip voor de bezorgdheid, maak duidelijk dat je keuze weloverwogen en uit liefde gemaakt is en benadruk dat je hoopt dat je omgeving er positief tegenover kan staan. Het is jouw leven.”

Blijf de positieve aspecten van de relatie en van elkaar benoemen.

Relatietherapeute Sarah Hertens

• Toon interesse in elkaars leefwereld. “En betrek de ander in je leven”, zegt Hertens. “Om het met twee clichés te zeggen: ga als jongere vrouw of man mee naar de babyborrel en ga als oudere man/vrouw mee tijdens een avondje uit. Maar laat elkaar ook vrij daarin en probeer de ander niet te veranderen. Wil de ene thuisblijven terwijl de ander op café of naar een babyborrel gaat: even goed. Verschillen mogen er zijn.”

• Worstelen jullie met andere zaken? Voelt de vrouw zich steeds onzekerder over haar leeftijd, bijvoorbeeld? “Zoals bij alle koppels is dan de beste remedie: open communicatie”, zegt Hertens. “Deel met de ander wat je denkt en waar je je onzeker over voelt. Zodat je partner je bevestiging kan blijven geven. Blijf de positieve aspecten van de relatie en van elkaar benoemen en blijf focussen op die elementen die jullie in de eerste plaats samenbrachten. In die zin is een koppel met zo’n leeftijdsverschil niks anders dan een gewoon koppel.”