Hoe financiële zelfredzaamheid na een scheiding je vertrouwen kan boosten

Ze is tien jaar gescheiden en, op een schimmige latrelatie na, niet meer via tafel en bed verbonden geweest met een man. Het was een breuk die vechtend beslecht was geweest. Het klassieke verhaal: vijfentwintig jaar huwelijk, zijn carrière die hem overal in de wereld bracht, het gezin met drie dochters dat haar thuis hield. Het één niet zonder het ander. Maar zo zag hij het niet. En zijn kersverse wederhelft, even oud als hun huwelijk, evenmin. Ze had de quote uit The first wives club altijd goed onthouden. Don’t get mad, get everything. Haar trots, de diepe pijn die ze had ervaren, de vernedering, alles had ze ingeslikt. Dat was voor erna.

Ze had het advies van haar broer gevolgd, een goede advocaat in de arm genomen en zo toch voor zichzelf wat financiële veiligheid afgedwongen. Niet ‘everything’ misschien, maar toch ‘even’. Want waar ze echt recht op had, dat had jaren gekost. En ze wou verder, zij en de kinderen, die toen pubers waren. Het was een moeilijke tijd geweest, omdat ze hun lijden zag. Het probleem dat er was tussen haar en hem, had zich verplaatst naar zijn contact met hen. Afstand, gebrek aan erkenning, eenzaamheid, vernederingen ook. Te dom, te traag, te lelijk. Ze was uiteindelijk gestopt met daarin te bemiddelen, te sussen en te troosten. Omdat ze dan deed wat ze altijd deed. Altijd weer bezig zijn met hem, met hen. Altijd weer de relaties rondom haar dragen, verdragen en optimaliseren. En omdat ze vooral ervaren had dat het nergens heen leidde, en zij vaak nog werd gezien als de verantwoordelijke voor alles. “Wat logisch is”, flap ik eruit. “Je nam het ook op als je verantwoordelijkheid.” Daar moet ze even om glimlachen. “Nu niet meer dus”, zegt ze. “En weet je, ik zie hoe zij daardoor groeien in hun relatie met hem, in hun eigen relaties.”

Ze blijft even hangen als ze het over scheiden in het algemeen heeft. Dat het toch zwaar is, zo onderschat wordt en dat ze tot op vandaag toch ook veel respect heeft voor wie desondanks blijft. Omdat het daarna toch ook nog goed kan komen en het gras groen is waar het water krijgt. Maar dat je daarvoor met twee moet zijn. Al ziet ze ook de winst van wat gebeurd is, voor haar en voor de kinderen. Een mokerslag was het geweest, de financiële onzekerheid had haar volledig onderuit gehaald. Ze had zich toen vaak kwaad gemaakt op zichzelf. Hoe ze zo dom had kunnen zijn. Totale afhankelijkheid. Je kon dat wijten aan naïviteit, het tijdskader, de opvoeding … maar dat waren eigenlijk drogredenen. Ze had het gedaan vanuit de diepe overtuiging dat trouwen echt ‘houden van’ was, en dat hij er ook zo over dacht.

Ze was kort na de scheiding opnieuw gaan werken. Het had van haar een andere vrouw gemaakt. Een eigen rekening waarmee ze de rekeningen betaalde. En hoe moeilijk het soms ook ging, het maakte haar op een totaal nieuwe manier gelukkig. Ze heeft het over haar gevoel van eigenwaarde, dat samen met de centen op haar spaarboek helemaal teruggekomen was. Zijn dure reizen, de villa, zijn verhalen, de vernis die ze al snel waarnam in zijn nieuwe huwelijk, het raakte haar echt niet meer. Ze wist hoe leeg het voelde in de kooi van goud.

Maar wat haar het meest vervult, is toch wat ze nu ervaart, bij de dochter van vijfentwintig. Net bevallen van een eerste kind, en haar eerste kleinkind. De weg van hun relatie ging zeker niet direct over rozen. Omdat de dochter wel op de strepen stond die zij verkozen had niet te zien, en dat tot behoorlijk wat discussie had geleid. De vele gesprekken met haar als ervaringsdeskundige, het uitspreken, verduidelijken, zoeken naar consensus, had hen met overtuiging de stap doen zetten. De gedeelde zorg in harmonie voor hun dochtertje, de keuze voor een gezamenlijke afstemming op die verantwoordelijkheid, met elk een professioneel leven. Ze weet zeker dat het zonder de scheiding nooit zo geweest zou zijn. Want dat we als moeder toch vaak onze eigen onvermogens, angsten en inperkende visies doorgeven aan wie na ons komt. Dat kinderen zich ook spiegelen aan je daden, niet aan je woorden.

Als ze buiten gaat, merk ik haar mooie sneakers op, van een duur merk. Ze heeft er voor gespaard, zegt ze lachend. Een koopje, makkelijk voor haar, met maat 36. Maar ze zegt ook dat ik haar zeker niet verkeerd moet begrijpen. Ze vindt geld echt wel oké. Het betaalt voor zoveel leuke dingen die ze nu ervaart als zelfzorg, een vorm van eigenwaarde. En niet meer als een poging om een niet op te vullen leegte gevuld te krijgen.