WARM AANBEVOLEN >> Tweedaagse voor singles die opnieuw willen uitreiken!
20 februari 2024
WARM AANBEVOLEN! Samen met Kathleen Tobback organiseert collega Catherine een tweedaagse voor singles op 22 en 23 maart in Mechelen. Spread the word!
28 januari 2020 Dagblad
Iets minder dan één op twee huwelijken loopt in ons land op de klippen en dat cijfer blijft al een tijd stabiel. Maar concluderen dat het goed gaat met ons huwelijksleven, is voorbarig. In januari pieken de echtscheidingsstatistieken elk jaar. Hoe komt het dat we uit elkaar gaan en wat zijn de voornaamste redenen? We onderzoeken het in deze vierdelige reeks. “Twintig jaar ellende uitzitten met het idee: als we zeventig zijn, zullen we weer gelukkig zijn, is voorbij.”
Het Laatste Nieuws - Tekst: Inge Stiers
De cijfers van 2019 zijn nog niet bekend, maar in 2018 werden er in ons land 45.059 huwelijken en 23.135 echtscheidingen geregistreerd. Dat waren er respectievelijk 1,7 procent en nauwelijks 0,3 procent meer dan dan het jaar voordien. Maar daaruit concluderen dat het goed gaat met het huwelijksleven van de Belg is voorbarig.
“Die cijfers geven een vertekend beeld van de realiteit”, zegt seksuologe Rika Ponnet. “De grootste groep mensen met een relatie zijn immers niet de gehuwden, maar de samenwonenden. En als zij uit elkaar gaan, worden die cijfers niet bijgehouden, terwijl uit onderzoek net blijkt dat samenwonenden sneller scheiden en minder duurzame relaties hebben. Samenwonen gebeurt, veel meer dan trouwen, vooral uit praktische overwegingen. Mensen leren elkaar kennen, hebben elk een appartement, maar verblijven steeds vaker bij elkaar waardoor het te duur wordt om twee woningen aan te houden. En dus besluiten ze om maar te gaan samenwonen. Gaat dat goed, prima. Valt dat tegen, dan gaan ze gewoon weer elk hun eigen weg. Dat is natuurlijk een heel ander vertrekpunt dan een huwelijk, waarbij je heel officieel aangeeft dat je samen door het leven wil gaan.”
De meeste huwelijken lopen na gemiddeld tien à vijftien jaar stuk. “Als mensen trouwen, zijn er de eerste jaren meestal nog geen kinderen. Maar als die er komen, is dat het moment waarop alles verandert”, verklaart Rika. “Kinderen vragen zoveel zorg, aandacht en tijd dat je als koppel in een soort van overlevingsmodus terecht komt. Is die eerste zorgfase echter voorbij en moet de relatie weer een evenwicht vinden, dan komen koppels nogal eens tot de vaststelling dat ze naast elkaar zijn gaan leven en dat ze er niet meer in slagen om er een ‘wij-verhaal’ van te maken. De liefde is op.”
“In zo’n kritische periode wordt de relatie geëvalueerd en durft men ook al eens op een ander te gaan kijken. Vroeger bleven mensen dan toch samen voor de schone schijn, of om financiële redenen. Maar dat hoeft niet meer. We kunnen vandaag zonder schaamte uit een huwelijk stappen en dat doen we dan ook. Tachtigers zeggen in een terugblik nog wel eens: ‘Wij hebben hele moeilijke periodes doorgemaakt maar we hebben elkaar teruggevonden.’ Maar de vraag is: moet je daarvoor applaudisseren? Ik denk het niet. Tegenwoordig doen we dat ook niet meer, twintig jaar ellende uitzitten met het idee: als we zeventig zijn, zullen we weer gelukkig zijn. Dat is gelukkig niet meer aan de orde.”
Toch gaan mensen ook niet voor een akkefietje uit elkaar, “want daarvoor vinden we het huwelijk te belangrijk”, aldus de seksuologe. “Ik weet heel erg zeker dat veel gescheiden koppels echt hebben gestreden om hun relatie gaande te houden. Zeker als er kinderen zijn, want dan wordt het helemaal verscheurend. Ook het financiële aspect speelt mee, want een scheiding betekent altijd een verarming. Denk dus vooral niet dat scheiden een simpele stap is om te zetten. De pijn en het verdriet zijn immens.”
Het lijkt dan ook logisch dat koppels op de rand van de afgrond er eerst voor kiezen om zich te laten begeleiden in een ultieme poging om te redden wat er te redden valt voor ze er de stekker uittrekken. En dat doen ze ook meer en meer.
Maar of die relatietherapie ook echt werkt, is een andere vraag. “Ik hoed mij om daar al te hoge verwachtingen rond te creëren”, zegt Rika. “Mensen denken wel eens: ‘Ik heb een probleem, ik ga naar de therapeut en het probleem is opgelost.’ Zo werkt het helaas niet. Toch zal therapie bij ongeveer de helft van de koppels de kwaliteit van de relatie zodanig verbeteren dat ze hun leven samen weer als leefbaar ervaren en verder willen gaan. Los van de tips en tricks die daar gegeven worden, is de stap naar relatietherapie op zich al een vorm van engagement naar elkaar toe. Daarmee geef je immers aan dat je het toch nog wil proberen met de ander en dat je bereid bent om daarin te investeren. Dat alleen is al van grote betekenis.”
Maar soms werkt het ook omgekeerd, en versnelt relatietherapie net de echtscheiding. “Tijdens die gesprekken zien mensen immers nog duidelijker wat er niet meer is tussen hen. Soms volgen ze ook therapie omdat ze voor zichzelf al hebben uitgemaakt dat de relatie afgelopen is, maar dat ze niet goed weten hoe ze die boodschap aan de ander moeten vertellen. Dan is het makkelijker om dat via een derde te doen.”
Eén van de maanden met het hoogst aantal echtscheidingen is januari. En dat is geen toeval. “Tijdens de eindejaarsperiode hebben we extra verlof en wordt er veel tijd doorgebracht met gezin en kinderen. Dat zet mensen aan het denken”, weet de relatie-experte.
“Er is ook veel maatschappelijke druk om onder de kerstboom gelukkig te zijn en het fantastisch te hebben met elkaar. Daardoor krijg je vaak heel intense conflicten. Plus, het einde van het jaar is ook het moment om de balans op te maken. Je kijkt terug op wat is geweest en je blikt vooruit naar wat zal komen. Je sluit dingen af en maakt voornemens. En als je relatie dan niet meer is wat je ervan verwacht, hak je de knoop door: of je gaat naar een advocaat, of je probeert het eerst nog met therapie.”
Tot slot nog dit: als u ook het komende jaar nog liefdevol onder één dak wil blijven wonen met uw partner, maak dan best geen ruzie over geld, seks en de opvoeding van de kinderen, want dat zijn de thema’s die het vaakst leiden tot onoverkomelijke huwelijksproblemen. “Dat zijn nu eenmaal onderwerpen waar de maatschappij veel belang aan hecht en die centraal staan in ons welbevinden”, zegt Rika. “Het zijn ook die thema’s waarin de verschillen in normen en waarden tussen twee mensen het sterkst tot uiting komen. Als die verschillen te groot zijn, kunnen ze een definitieve breuk veroorzaken.”