Nooit toonde hij liefde, maar nu ze iemand anders wil plots wel: moet ze gaan of blijven?

Achttien jaar samen, maar nog nooit kreeg ze een woord van waardering, een liefdevolle attentie, altijd ging het werken voor. De moederdagen, verjaardagen of al die gelegenheden zonder gelegenheid. Gerateerde kansen. Ze had alles altijd alleen gedragen. Huishouden, kinderen, wat een gezinsleven gesmeerd doet lopen, op haar bord. Emotionele arbeid zeg ik, nadat ze de lijst, afgelezen van haar blocnote, heeft doorgenomen. Eenzaam was het, leeg, altijd verder doen. Voor later, zoals hij het dan altijd omschreef. 

Ze kijkt hem aan, de ineengezakte, verslagen man op de stoel naast haar. Hij ziet er afgetobd uit, moe, wezenloos. De blik van een door alles en iedereen achtergelaten asielhond. Hij vindt het niet eerlijk zoals ze het nu omschrijft. De woorden “nooit en “altijd”, het voelt aan als een totale afwijzing. Terwijl hij het nooit zo bedoelde. Hij toch ook maar deed om goed te doen, voor later. Maar ze dat niet gelooft. En dat zo diep snijdt. Want hij ziet haar graag. Zoetje, ik wil alleen verder met jou. Ik zie je graag, echt graag. Ik wil nooit een ander. Je moet dat geloven. Je moet ons een kans geven. 

Hij grijpt haar hand met beide handen, een smekend gebaar. Ik voel ook de emotionele muur. Ze is lief, luistert, maar laat niet meer toe. En al heb ik mededogen altijd een uiting van diepe, menselijke empathie gevonden, die in haar ogen is van een onwaarschijnlijke pijnlijkheid in het domein van de liefde. Want geloven doet ze hem niet. Na achttien jaar, net op het punt waar ze nu gekomen zijn, kan ineens alles. Boodschappen van liefde. Etentjes. Cadeautjes. Prioriteit. Onmogelijk dat dit liefde is. Het is angst. Voor verlies, van zijn leven en van wat was. En als ze opnieuw ja zegt, zitten ze in no time in de verlengde tijd van de voorgaande achttien jaar. 

Ze is ook boos, omdat hij het deelde, met de ouders, de kinderen. Het scharen van troepen achter zijn groot gelijk en de hoop dat dit haar zal doen zwichten, opnieuw in de pas lopen. Hij heeft het over midlife. Naïviteit aan haar kant, het groenere gras. Hij erkent wat hij niet deed, te weinig, maar voegt er ook altijd weer de maar aan toe. Alle argumenten die moeten verklaren waarom hij bot en afwezig was, alleen maar bezig met hebben, zo weinig met zijn. 

Het gaat over hem, de andere, bij wie ze alles ervaart wat ze zo gemist heeft. Ik voel de onwaarschijnlijke energie van de verliefde. Zelfs haar haar lijkt te schijnen als ze zijn naam noemt. Hij krimpt in elkaar, filmisch bijna, de toegebrachte messteek. Ze zoeken antwoorden. Zij op haar levensdilemma, blijven of weggaan. Een antwoord dat er ligt, maar nog niet uitgesproken wordt, nog niet gedacht. Hij op zijn vraag naar ondersteuning, opdat ze hem gelooft, zijn boodschap van graag zien. 

Ik leg uit dat wat hij ervaart letterlijk een vorm van doodsangst is, een hechtingssysteem in volle paniekstand. En wat zij ervaart een staat van euforie, het eten na een jarenlang dieet. Ik zeg dat zij hun antwoord zullen vinden, maar hij haar alleen maar tijd kan gunnen, als hij haar graag ziet. Omdat uit het geven van die tijd, het graag zien zal spreken. En zij zal lijden door al dat geworstel, de goede vrouw zijn of de vrouw die leeft. Dat als ze weggaat, ze het moet doen omdat ze het niet meer met hem ziet zitten, het hoopje gereduceerde man op de stoel naast haar. En niet voor de andere, omdat die nu alleen maar de totale man lijkt te zijn. 

Ik vrees even dat de man voor mij dit te veel vindt, maar gek genoeg aanvaardt hij wat ik zeg. Tijd gunnen en als ze blijft, omdat zij voor hem kiest. Als ze buiten gaan zie ik in zijn ogen dat hij alles aanvaardt, als ze maar blijft. En bij haar zie ik opluchting, omdat alles nog open ligt.