"We kennen vaak degene waar we het dichtst bij leven het slechtst"

Je luistert niet!

‘You’re not listening’. Zo heet het boek van Kate Murphy (columnist van The New York Times) dat binnenkort ook in het Nederlands verschijnt. En dat is inderdaad wat veel koppels tegen elkaar zeggen: je luistert niet!

“Dat is niet zo raar” zegt Rika Ponnet in ‘Nieuwe Feiten’. We hebben nu eenmaal bepaalde denkkaders over de mensen waar we dagelijks mee samenleven: “We menen die andere te kennen. Doordat we al een tijdje met die andere samen zijn gaan we ervan uit dat we ondertussen wel weten hoe hij of zij is en functioneert. We luisteren dan ook maar vaak met een half oor. En de andere voelt zich ook niet beluisterd.”

Dat koppels elkaar zonder woorden zouden begrijpen en perfect aanvoelen, noemt Ponnet een grote misvatting. “Ik zie dat heel vaak bij stellen. Men denkt dat de andere weet wat men voelt en wat men denkt. En vermits de andere er niet goed op afstemt, gaat men ervan uit: de andere is onwillig en ziet mij misschien toch niet zo graag. Op die manier draait men vast in die relatie.”

"We kennen vaak degene waar we het dichtst bij leven het slechtst"

“We kennen vaak degene waar we het dichtst bij leven het slechtst” zegt Ponnet. “Als je iemand nieuw ontmoet, dan heb je daar nog heel weinig referentiekader mee. Dan stel je vragen en luister je nog aandachtig naar een aantal inhouden die bij die andere persoon aanwezig zijn en die je kan delen. En zo bouw je eigenlijk kennis over die andere op. Bij iemand waarmee je samenwoont, heb je die inhouden al. Je weet dat hij of zij graag spruitjes eet en lang uitslaapt, en je gaat automatisch ervan uit dat je ook wel weet wat er bij die man of vrouw innerlijk leeft. En dat klopt niet!”

Afchecken of de andere nog wel mee is

“Mensen zijn altijd in proces” zegt Ponnet. “Mijn gevoelstoestand vandaag is niet die van morgen. Het vergt dus telkens opnieuw de inspanning om af te stemmen op elkaar en gericht vragen te stellen.” Ook jezelf ‘uitleggen’ is belangrijk: “want goed beluisterd worden vergt ook een vorm van jezelf goed uitleggen.” Af en toe moet je ook een afchecken of de andere nog wel mee is. “Als je gewoon je emmer uitkeert bij de andere, dan luistert die inderdaad maar met een half oor, of geeft ie afwezig. Want dan denkt ie: daar gaan we weer.”

Wake-upcall

Hoe kan je jezelf erop betrappen dat je niet meer naar je partner luistert? “Als je in je hoofd weg bent, en andere routes bewandelt of kiest” zegt Ponnet. Soms gebeurt het ook dat je partner aan anderen dingen vertelt die je zelf nog niet wist. Ook dat kan een wake-upcall zijn.

Sommige mensen hebben de neiging om de meest diepe gevoelens te vertellen aan mensen die ze op de trein tegenkomen. Is dat dan ook een wake-upcall? “Niet echt” zegt Ponnet. Het is trouwens iets dat ze ook vaak in haar praktijk vaststelt: “Als mensen langskomen, kennen ze ons niet, en zitten ze in een veilige ruimte. Dat maakt dat mensen in staat zijn om alles eruit te gooien. We hebben het gevoel dat het geen consequenties heeft.” Vergelijk het ook met een gesprek met onbekend iemand op reis. Al kan je zo wel een enorme connectie ervaren. “Dat is niet alarmerend. Het is zo mooi dat we dat als mens kunnen.”

Ook in een intiemere relatie is het telkens weer een geschenk om zo’n connectie te ervaren, besluit Ponnet. “Het zijn micro-momenten van betrokkenheid. Dat zijn de momenten waar we dan ook mee verder kunnen. Voor al die momenten dat het er niet is.”